]> &Jonathan.Drews; &Jonathan.Drews.mail; Raphael Langerhorst raphael.langerhorst@kdemail.net Natalie Koning

nat@switch.demon.nl

Vertaler &FDLNotice; 2006-01-30 1.5.0 &kchart; is een toepassing om numerieke gegevens te visualiseren. Er zijn verscheidene grafiektypen beschikbaar, onder andere staaf-, lijn-, taart- en ringgrafieken. &kchart; is een &koffice;-component en is bijzonder goed geïntegreerd met &kspread; om werkbladgegevens te visualiseren. Het is ook mogelijk om &kchart; als een losstaande toepassing te gebruiken of in andere &koffice;-componenten te integreren. KDE tdeutils Kchart grafiek grafiek plot &kchart; is een hulpmiddel om numerieke gegevens te visualiseren. Het kan als een losstaande toepassing gebruikt worden, de gegevens kunnen met behulp van een eenvoudige editor bewerkt worden. Als koffice;-component kan het zeer flexibel geïntegreerd worden. &kspread; gebruikt &kchart; voor grafieken en diagrammen. Met &kspread; kunnen ingewikkelde gegevens op een eenvoudige manier in &kchart; ingevoerd worden. Het inbedden is niet beperkt tot &kspread;. Een &kchart;-grafiek kan in veel &koffice;-componenten, zoals &kword;, &kpresenter; of &kivio;, ingebed worden. Om te beginnen volgt de beschrijving van de gebruikersinterface van &kchart; en hoe het als losstaande toepassing gebruikt kan worden. Daarna volgt uitleg over de mogelijkheden om &kchart; in combinatie met &kspread; te gebruiken. We zullen een eenvoudig voorbeeld bekijken om kennis te maken met &kchart;. We geven een uitgebreide beschrijving van de gebruikersinterface waarin veel details ter sprake komen. Wanneer u &kchart; als een losstaande toepassing start, krijgt u het gebruikelijke dialoogvenster te zien waarin u uit verschillende sjablonen kunt kiezen of bestaande documenten kunt openen. Dialoogvenster bij het starten van &kchart; U kunt verschillende manieren kiezen om &kchart; te starten. Links in het dialoogvenster ziet u drie opties:Recente documenten, sjablonen voor Grafieken en Bestaand document openen.... Bij de eerste optie kunt u uit recent geopende bestanden kiezen, bij de tweede optie kunt u uit verscheidene sjablonen kiezen om een nieuwe grafiek te creëren en bij de derde optie kunt u een bestaande grafiek openen. Voorlopig beginnen we met de standaardsjabloon. Klik op Grafieken in het linkergedeelte en kies dan Staafgrafiek in het sjablonenpaneel. Deze sjabloon is gewoonlijk al geaccentueerd wanneer u Grafieken kiest. Als u &kchart; met een gekozen sjabloon als standaardsjabloon wilt openen kunt u dit onderin het dialoogvenster instellen door het keuzevakje Altijd deze sjabloon gebruiken te markeren. Klik op de knop Altijd starten met de geselecteerde sjabloon, rechts onder het voorbeeldvenster. De gebruikersinterface van &kchart; Zoals te zien is, bevat de grafiek al enkele voorbeeldgegevens. &kchart; heeft de standaardwerkbalk om een nieuwe grafiek te creëren en om een grafiek op te slaan, te openen en af te drukken. De tweede werkbalk bevat knoppen om de gegevens te bewerken, de grafiek aan te passen of om de grafiek met behulp van de assistent aan te passen. Met de overige knoppen kunt u tussen de verschillende grafiektypen schakelen. Sommige van deze grafiektypen hebben ook subtypen. Het menu bevat alle standaarditems, inclusief het instellen van de sneltoetsen en de werkbalk en de pagina-indeling voor het afdrukken. Opmerking: Het bewerken van de gegevens is niet beschikbaar als u &kchart; vanuit &kspread; opent, omdat alle gegevens door het werkblad geleverd worden. Als &kchart; als losstaande toepassing gebruikt wordt, is de &dataeditor; een belangrijk onderdeel van de toepassing. De assistent is een handig onderdeel van &kchart; om snel enkele algemene opties, zoals grafiektype en labels, in een paar stappen in te stellen. U kunt de assistent op elk moment gebruiken, uw gegevens en andere instellingen zullen behouden blijven. Ook kunt u later elke instelling die u met de assistent gemaakt hebt zonder gegevensverlies wijzigen. De assistent is in feite een hulpmiddel om enkele algemene en belangrijke opties in één keer in te stellen. Om de assistent te starten klikt u op het pictogram op de werkbalk. Assistent stap 0 - Gegevensbron De eerste stap in de assistent is het kiezen van de gegevensbron. Selecteer de gewenste gegevens als het momenteel geselecteerde gebied hier niet mee overeenkomt. Selecteer ook de cellen die u als rij- en kolomlabels in de grafiek wilt gebruiken. Nadat u het type gekozen hebt, kunt u verder naar de volgende stap door op de knop Volgende > te klikken. U kunt ook op elk moment op de knop Voltooien klikken als u tevreden bent met de instellingen. Assistent stap 1 - Grafiektype In de volgende stap in de assistent kiest u het hoofdtype van de grafiek. Deze keuze heeft de meeste invloed op hoe de gegevens zullen worden weergegeven; een juiste keuze is dus belangrijk. U kunt later het grafiektype wijzigen met de knoppen op de werkbalk zonder iets van de gegevens of de instellingen te verliezen. Eigenlijk is het wel handig om eerst de verschillende typen te testen om het meest geschikte type te vinden. In dit voorbeeld kiezen we het type Lijnen. Afhankelijk van het gekozen grafiektype zijn er verschillende opties beschikbaar in de volgende stappen. Nadat u het type gekozen hebt, kunt u naar de volgende stap gaan door op de knop Volgende > te klikken. Assistent stap 2 - Grafieksubtype In het geval dat het gekozen grafiektype verschillende subtypen heeft, kunt u het subtype in de tweede stap kiezen. Als het grafiektype geen subtypen heeft, wordt deze stap automatisch overgeslagen. Als u later besluit om het subtype te wijzigen, kunt u dit doen in het daarvoor bestemde dialoogvenster. Dit dialoogvenster wordt verderop in dit hoofdstuk beschreven. U kunt eenvoudig de standaardkeuze accepteren en naar de volgende stap gaan of één van de andere subtypen kiezen. Assistent stap 3 - Labels en legenda In derde stap kunt u de tekst voor de titel, de assen en de legenda instellen. U kunt ook het lettertype voor elk van deze items instellen. Assistent stap 4 - Assen In de laatste stap van de assistent kunt u verschillende opties voor de assen instellen. Afhankelijk van het grafiektype kunt u ook nog andere opties instellen. U kunt nu op Voltooien klikken om de opties voor de grafiek te accepteren, op < Vorige klikken om terug te gaan en instellingen te wijzigen, of op Annuleren klikken om alle gemaakte instellingen te negeren. Als u op Voltooien klikt, worden al uw keuzes in de assistent in de grafiek overgenomen en kunt u verdergaan met het invoeren van gegevens of verschillende opties verder instellen. Onthoud dat in het dialoogvenster nog veel meer opties beschikbaar zijn, we zullen ze verderop beschrijven. De &dataeditor; kan geopend worden door BewerkenGegevens bewerken... in het menu te kiezen of door op het pictogram op de werkbalk te klikken. &dataeditor; als losstaande toepassing De &dataeditor; kan gebruikt worden om alle waarden in te vullen. U kunt hier ook het aantal rijen en kolommen instellen. Afhankelijk van het grafiektype worden rijen en kolommen anders weergegeven. Elke rij wordt in het algemeen beschouwd als één gegevensreeks of gegevensverzameling, terwijl elke kolom de waarden van alle gegevensverzamelingen op een bepaalde locatie bevat. De naam van een gegevensverzameling kan gewijzigd worden door op de rijkop te klikken (links van de eerste kolom met waarden). De naam van een kolom kan gewijzigd worden door op de kolomkop te klikken (boven de eerste rij). Het aantel rijen en kolommen kan, indien nodig, aangepast worden. Vanaf versie 1.4 is de beperking van 16 rijen en 16 kolommen opgeheven. &kchart; biedt veel opties voor het instellen van de grafiek. Deze zijn beschikbaar zowel in de losstaande toepassing als wanneer de grafiek in &kspread; is ingebed. Afhankelijk van het grafiektype dat u gekozen hebt, kunnen de beschikbare opties iets verschillen. We kiezen het type lijngrafiek door op het pictogram op de werkbalk te klikken. Om het dialoogvenster "Instellingen" te openen kiest u OpmaakGrafiek... in het menu of klikt u op het pictogram op de werkbalk. Instellingen tabblad 1 - Rij/kolom verwisselen Op het eerste tabblad kunt u de interpretatie van rijen en kolommen verwisselen. Standaard is een rij één gegevensverzameling en elke kolom bevat de individuele waarden van één gegevensverzameling. Hier kunt u kiezen om elke kolom als één gegevensverzameling te beschouwen. Opmerking: de waarden worden niet verwisseld, alleen de interpretatie ervan. Instellingen tabblad 2 - Grafieksubtype Op het tweede tabblad kunt u een subtype van een grafiek kiezen. De beschikbare subtypen zijn afhankelijk van het grafiektype, in dit geval de lijngrafiek. Sommige grafiektypen hebben geen subtype, in dat geval wordt dit tabblad niet getoond. U kunt van elk subtype een voorbeeld zien. Onthoud dat het grafiektype op de werkbalk gekozen kan worden, terwijl het subtype in dit dialoogvenster ingesteld kan worden. Instellingen tabblad 3 - Kop- en voettekst Op de derde pagina kunt u de titel, de subtitel en de voettekst van de grafiek instellen, elk met individuele lettertype-instellingen. Instellingen tabblad 4 - Legenda Op dit tabblad kunt u alle aspecten van de legenda instellen. De legenda bevat de namen van alle gegevensverzamelingen met hun respectievelijke kleuren; dit is van belang om de gegevens in de grafiek te identificeren. In het vak Algemeen bevindt zich de titel van de legenda, die bovenin het legendavak getoond wordt. Het vak Positie wordt gebruikt om de legenda op verschillende locaties in de grafiek te plaatsen. U kunt op de knop in het midden klikken om de legenda te verbergen. In het vak Lettertype kunt u verschillende lettertypen voor de titel en de items instellen. Bovendien kunt u verschillende kleuren instellen in het vak Kleur. Instellingen tabblad pagina 5 - Assen Op het tabblad Assen staan de instellingen voor de assen van de grafiek. Deze instellingen zijn sterk afhankelijk van het grafiektype. Voor een lijngrafiek kunt u een lineaire of een logaritmische schaal instellen en het raster in- of uitschakelen. Instellingen tabblad 6 - Kleuren Op het tabblad Kleuren kunt u de kleuren voor de gegevensverzamelingen instellen. U kunt hier ook de kleuren voor enkele algemene onderdelen van de grafiek instellen, zoals de Lijnkleur en de Rasterkleur. Instellingen tabblad 7 - Lettertype Op het tabblad Lettertype kunt u het lettertype voor de titel, de assen, de labels, enzovoort instellen. Enkele van deze lettertypen kunnen ook op andere tabbladen ingesteld worden, maar op dit tabblad staan ze allemaal bij elkaar. Instellingen tabblad 8 - Achtergrond Op het tabblad Achtergrond vindt u verscheidene opties om de instellingen voor de achtergrond te wijzigen. U kunt verschillende achtergrondkleuren en zelfs afbeeldingen gebruiken. Dit korte overzicht van opties heeft u een inleiding gegeven in de mogelijkheden om grafieken in te stellen, het is verre van compleet. Verschillente grafiektypen, zoals Staaf-, Lijn- en Taartgrafieken, hebben additionele tabbladen met gespecialiseerde instellingen. Probeert u eens verschillende grafiektypen uit en kijk naar de mogelijkheden bij de instellingen. Gebruik de helpballonnen en lees de "Wat is dit?" informatie. Klik op het vraagteken in de titelbalk van het dialoogvenster en klik daarna op het gedeelte waarover u meer informatie wilt zien. In het vorige hoofdtuk zijn de gebruikersinterface, diverse opties bij de instellingen, het bewerken van gegevens en de assistent uitgebreid beschreven. Dit hoofdstuk geeft voorbeelden uit de praktijk hoe &kchart; in diverse omstandigheden als losstaande toepassing te gebruiken is. Het is de bedoeling om u een idee te geven over hoe &kchart; werkt en hoe de diverse onderdelen met elkaar in verband staan. Dit eerste voorbeeld dat vaak in de dagelijkse praktijk voorkomt is het presenteren van verkoopcijfers, of in dit geval, de winst. Stel u voor dat u een bedrijf hebt met drie hoofdafdelingen: verkoop, ondersteuning en opleiding. U wilt de winst over enkele jaren van deze afdelingen presenteren. Een grafische statistiek is dan zeker een goed idee. &kchart; kan u hierbij helpen. Start &kchart; en selecteer Leeg sjabloon. Beginnen met een lege sjabloon Klik op Deze sjabloon gebruiken om te beginnen. &kchart; opent met een leeg document. Dat is de bedoeling, want we hoeven alleen enkele gegevens in te voeren en algemene opties in te stellen om een mooie grafiek te krijgen. Een lege grafiek De eerste, en waarschijnlijk de belangrijkste stap is om de feitelijke gegevens in de grafiek te krijgen. Dit kan gemakkelijk met de &dataeditor; gedaan worden. U kunt de &dataeditor; openen door op het pictogram op de werkbalk te klikken. U kunt zien dat er geen gegevens aanwezig zijn; ook is het aantal rijen en kolommen op het minimum, 1, ingesteld. Vul nu de gegevens in zoals in de volgende schermafdruk. U kunt het aantal rijen en kolommen instellen met de schuifpijlen in de linkerbenedenhoek. De namen van de rijen en kolommen kunnen gewijzigd worden door erop te klikken. De gegevens Klik op OK wanneer u klaar bent. Er verschijnt een eenvoudige staafgrafiek. Eenvoudige staafgrafiek zonder gedetailleerde instellingen Lees verder om gedetailleerde instellingen te maken! We gaan nu nu enkele details instellen een een titel aan de grafiek toevoegen. Bovendien geven we de staven een 3D-effect. Open het dialoogvenster "Instellingen" door op het pictogram op de werkbalk te klikken. Opties - Titel We beginnen met de labels. Klik op het tabblad Koptekst/voettekst en vul de tekst in zoals in bovenstaande schermafdruk. In de volgende stap maken we het lettertype van de x-as iets groter. U kunt dit op het tabblad Lettertype doen. Opties - Lettertypen Selecteer het item X-as en klik op de knop Lettertype. Kies een iets groter lettertype, zoals in de volgende schermafdruk. Opties - Lettertype x-as Opmerking: Het lettertype is ingesteld op Relatief. Dit betekent dat het lettertype automatisch geschaald wordt in relatie tot de grootte van de grafiek. Dit is nuttig en vaak verwachten de gebruikers dit ook. Enkele grafiektypen, zoals de Staaf- en de Taartgrafiek hebben additionele instellingen. Opties - 3D-parameters Om de grafiek een 3D-effect te geven selecteert u de optie 3D-staaf. Meer is er niet nodig om een redelijk ogende grafiek te maken. Opmerking: veel van deze instellingen zouden we ook met de assistent hebben kunnen maken. Welke manier u gebruikt is een kwestie van smaak. Ervaren gebruikers zullen waarschijnlijk het dialoogvenster met alle opties willen gebruiken, zoals we in dit voorbeeld gedaan hebben. U kunt de instellingen accepteren door op OK te klikken. De uiteindelijke grafiek zal eruitzien als in de volgende schermafdruk. Uiteindelijke grafiek U zou het venster kunnen vergroten om de grafiek op volledige grootte te zien. U kunt dan ook zien hoe de lettertypen groter worden in relatie tot de grootte van de grafiek. Er zijn nog aspecten die u naar eigen smaak zou kunnen verbeteren. Maak bijvoorbeeld het lettertype van de titel nog groter. Door te experimenteren leert u de mogelijkheden van &kchart; beter kennen. Tot slot kunt u de grafiek opslaan in het menu Bestand en de toepassing afsluiten door het menu BestandAfsluiten te kiezen. Voor verdere bewerking kan de grafiek ook geëxporteerd worden als een grafisch bestand. Er zijn veel formaten beschikbaar. De bestandsformaten PNG, SVG, JPG of &chalk; geven waarschijnlijk de beste resultaten. Om de huidige grafiek te exporteren kiest u BestandExporteren... in het menu en kiest u het bestandsformaat in het tekstvak "Filter". Als aanvulling op het gebruik als losstaande toepassing, is &kchart; ontworpen om met &kspread; gebruikt te worden. In dit hoofdstuk wordt beschreven hoe grafieken in &kspread; gecreëerd en gemanipuleerd kunnen worden. Onthoud dat het inbedden van &kchart; in &kspread; een veelgebruikte en goed geïmplementeerde mogelijkheid is, de voorbeelden in dit hoofdstuk zouden u op weg moeten helpen. Zodra u een grafiek in &kspread; gecreëerd hebt, kunt u gebruik maken van alle mogelijkheden van &kchart; door op de grafiek te dubbelklikken. Dit is noodzakelijk om alle geavanceerde instellingen te kunnen maken. Houd er rekening mee dat de gegevensbewerker niet beschikbaar is wanneer &kchart; in &kspread; ingebed is. Dit is vanzelfsprekend omdat &kspread;, vanuit &kchart; bezien, de gegevens aanlevert. Het verwisselen van de x- en y-as is in het bijzonder van belang wanneer u met &kspread; werkt. U kunt de interpretatie van de x- en y-as in &kchart; verwisselen bij de instellingen voor de gegevensopmaak. Dit dialoogvenster kan geopend worden via het menu "Bewerken" of via het contextmenu dat na rechtsklikken verschijnt. Zoals al eerder opgemerkt, moet het &kchart;-component actief zijn, dit wordt gedaan door op de ingebedde grafiek te dubbelklikken. Om met &kchart;, ingebed in &kspread;, te plotten, doet u het volgende: Afbeelding van het dialoogvenster "Werkbalken instellen" Selecteer de tweede rij getallen. Klik vervolgens op het pictogram Grafiek om de grafiek te maken. Activeer de gewenste opties in de assistent. De assistent verschijnt nadat u de grafiek hebt ingevoegd. De gegevens zouden ook in twee kolommen in plaats van in twee rijen kunnen staan. Als u kolommen gebruikt kunt u de x- en y-as verwisselen in de instellingen in &kchart;, zoals hierboven beschreven is. Om een staafgrafiek voor individuele items te maken, plaatst u de getallen in een kolom, zoals hieronder te zien is. Afbeelding van het dialoogvenster "Werkbalken instellen" De oriëntatie van de getallen bepaalt hoe de plot gemaakt zal worden. Een rij met getallen definieert de ordinaten voor een enkele plot. Een kolom met getallen definieert de hoogte voor elke staaf in een staafgrafiek. Dit bepaalt ook de grootte van de punten in een taartgrafiek. &Ctrl;N Bestand Nieuw Maakt een nieuw document aan &Ctrl;O Bestand Openen... Opent een bestand Bestand Recent geopend Toont een lijst met recent geopende bestanden &Ctrl;S Bestand Opslaan Slaat de grafiek op in het huidige bestand. Als de grafiek nog niet eerder opgeslagen was, wordt het dialoogvenster "Opslaan als..." geopend. Bestand Opslaan als... Slaat het bestand op, het het dialoogvenster "Opslaan als..." wordt geopend. Bestand Herladen Laadt het document opnieuw. Bestand Importeren... Opent een document in een ondersteund formaat. Het oorspronkelijke document wordt niet gewijzigd. Bestand Exporteren... Slaat een bestand op in een ondersteund formaat. Het oorspronkelijke bestand wordt niet gewijzigd. U kunt ook uit grafische bestandstypen kiezen, zoals PNG, SVG, &chalk;, Gimp of JPG. BestandBestand verzenden... Verzendt de grafiek als een e-mail bijlage. Bestand Gegevens importeren... Importeert waarden vanuit een CSV-bestand, op dezelfde manier als een CSV-bestand in &kspread; geïmporteerd wordt. Opmerking: U kunt verscheidene opties en verschillende scheidingstekens specificeren (niet alleen komma's). Bestand Sjabloon maken van document... Maakt een &kchart;-sjabloon aan dat gebaseerd is op dit document. &Ctrl;P Bestand Afdrukken... Drukt het document af Controleer of het juiste afdruksysteem geselecteerd is in het gedeelte Huidig gebruikt afdruksysteem. Deze optie wordt zichtbaar nadat u op de knop Opties >> hebt geklikt. Bestand Afdrukvoorbeeld... Toont een voorbeeld van hoe het afgedrukte document eruit gaat zien. Bestand Documentinformatie Opent een dialoogvenster waarin u informatie over de grafiek kunt invullen. Deze documentinformatie zal getoond worden als een hulpballon in &konqueror; bestandsbeheer. De hulpballonnen geven informatie over de inhoud van een bestand wanneer de muiswijzer zich op het pictogram bevindt. &Ctrl;W Bestand Sluiten Sluit de huidige grafiek. &Ctrl;Q Bestand Afsluiten Sluit &kchart; af Bewerken Gegevens bewerken... Opent de &dataeditor; Opmaak Grafiek... Opent het dialoogvenster &kchart; instellen. Gegevensopmaak... Verwissel rijen en kolommen (x- en y-as). Grafieksubtype... Hier kunt u de indeling van de staafgrafieken wijzigen. Kop-/voettekst... Hier kunt u de titels voor de grafiek invullen. Kleuren... Hier kunt u kleuren selecteren voor de grafiek, de lijnen, het raster, de assen en de titel. Lettertype... Hier kunt u de stijl en grootte van het lettertypeselecteren. De kleuren van de gegevensverzamelingen kunnen hier ook ingesteld worden. Elke gegevensverzameling wordt voorgesteld door een staaf, lijn, taart, &enz;. Achtergrond... Hier kunt u de achtergrondkleur of een afbeelding kiezen. Legenda... Hier kunt u de locatie van de legenda wijzigen. De kleur en het lettertype van de legenda kunt u hier ook wijzigen. Paginaindeling... Hier kunt u de Marges van de pagina instellen. Instellingen Werkbalken Toont/verbergt de verschillende werkbalken (Bestand, Acties en Typen). Instellingen Sneltoetsen instellen... Opent een dialoogvenster waarin u sneltoetsen voor &kchart; kunt instellen. Instellingen Werkbalken instellen... Opent een dialoogvenster waarin u de werkbalken van &kchart; kunt instellen. &help.menu.documentation; Het menu Instellingen Sneltoetsen instellen... opent een dialoogvenster waarin u sneltoetsen kunt instellen. Hieronder staat een voorbeeld hoe u sneltoetsen kunt instellen om de assistent te openen. Afbeelding van het dialoogvenster "Sneltoetsen instellen" Klik op de knop Aangepast Klik vervolgens op de knop Hoofdsneltoets: Druk op de toetsen &Alt;&Ctrl; W en het dialoogvenster wordt gesloten. De sneltoetsen zijn nu ingesteld. Wanneer u nu op de toetsen &Alt;&Ctrl;W drukt, wordt de assistent geopend. Het menu Instellingen Werkbalken instellen... opent een dialoogvenster waarin u onder andere knoppen aan werkbalken kunt toevoegen. Afbeelding van het dialoogvenster "Werkbalken instellen" Om een knop aan de werkbalk Bestand toe te voegen, Afbeelding van het dialoogvenster "Werkbalken instellen" zorg ervoor dat Bestand <&koffice;> in de keuzelijst geselecteerd is. Klik op één van de items in de linkerlijst. Dit item heeft nu een andere achtergrondkleur om aan te geven dat het geselecteerd is. Klik daarna op de knop met de Pijl naar rechts om het item aan de rechterlijst toe te voegen. Klik op de knop Toepassen en daarna op OK. De werkbalk heeft er nu een nieuwe knop bij. &kchart; Programma copyright 1998-2005 het &kchart; Team Oorspronkelijke auteurs: &Matthias.Kalle.Dalheimer; &Matthias.Kalle.Dalheimer.mail; Torben Weis weis@kde.org Met dank aan: Laurent Montel lmontel@mandrakesoft.com Karl-Heinz Zimmer khz@kde.org Inge Wallin inge@lysator.liu.se Documentatie copyright 2002 &Jonathan.Drews; &Jonathan.Drews.mail; Documentatie copyright 2005 Raphael Langerhorst raphael.langerhorst@kdemail.net Dit document is vertaald in het Nederlands door Natalie Koning

nat@switch.demon.nl

Vertaler. &underFDL; &underGPL; &documentation.index;