<para>Ten podręcznik opisuje jak zainstalować i używać &knetworkconf;, modułu &kcontrolcenter-dopelniacz;, który umożliwia zarządzanie urządzeniami sieciowymi, trasowaniem (rutowaniem) i ustawieniami DNS.</para>
<para>&kcontrolcenter; (&kcontrolcenter;) zapewnia użytkownikom pojedynczy, zintegrowany interfejs, który umożliwia zarządzanie różnorodnymi ustawieniami systemu i środowiska graficznego. &kcontrolcenter; może zostać uruchomione poprzez wybranie <menuchoice><guimenu>Menu K</guimenu><guimenuitem>Centrum sterowania</guimenuitem></menuchoice>.</para>
<para>Pakiet &knetworkconf; został stworzony, żeby umożliwić użytkownikom zarządzanie ustawieniami sieci TCP/IP, w ten sam sposób, w jaki zarządzają oni innymi ustawieniami w &kcontrolcenter;. &knetworkconf; udostępnia użytkownikom prosty interfejs do wykonywania następujących czynności:</para>
<para>Po zainstalowaniu, nowy moduł o nazwie <guibutton>Ustawienia sieci</guibutton> staje się widoczny w &kcontrolcenter-miejscownik;, w grupie <guibutton>Internet i sieć</guibutton>. Żeby uruchomić moduł <application>Ustawienia sieci</application> (&knetworkconf;) wybierz <menuchoice><guimenu>Internet i sieć</guimenu> <guimenuitem>Ustawienia sieci</guimenuitem> </menuchoice>.</para>
<para>Ważne jest by zrozumieć, że &knetworkconf; nie może zainstalować sprzętu sieciowego. Zarówno urządzenia, jak i sterowniki do nich muszą być prawidłowo zainstalowane i skonfigurowane, żeby używać &knetworkconf; do wyświetlenia urządzenia i udostępnić zarządzanie siecią.</para>
<para>W większości przypadków sterowniki do sprzętu sieciowego i innych urządzeń są instalowane i konfigurowane w czasie instalacji Linuksa. Jeżeli dodasz sprzęt sieciowy po instalacji, będziesz musiał określić potrzebne sterowniki poprzez edycję jednego z następujących plików, w zależności od wersji Twojego jądra:</para>
<para>Moduł <application>Ustawienia sieci</application> jest wczytywany, gdy wybrana zostanie opcja <guibutton>Ustawienia sieci</guibutton> w &kcontrolcenter-miejscownik;. Po uruchomieniu, moduł <application>Ustawienia sieci</application> spróbuje automatycznie wykryć platformę systemową.</para>
<para>Jeżeli platforma nie zostanie rozpoznana, pojawi się prośba o ręczny wybór platformy. Wybierz z listy platformę, która najbardziej odpowiada Twojej dystrybucji i jej wydaniu. Zaznacz opcję <guibutton>Nie pytaj ponownie</guibutton>, żeby wybrać platformę na stałe. Następnym razem, kiedy moduł <guibutton>Ustawienia sieci</guibutton> zostanie uruchomiony, system automatycznie ustawi wybraną przez Ciebie platformę.</para>
<para>Żeby zarządzać systemowymi ustawieniami sieci musisz przejść w <quote>tryb administratora</quote>. Zanim to zrobisz, wszystkie opcje będą <quote>zacieniowane</quote>, co oznacza, że będzie można tylko przeglądać interfejsy i ich właściwości. Edycja jest wyłączona. Żeby wejść w <quote>tryb administratora</quote> kliknij przycisk <guibutton>Tryb administratora</guibutton> znajdujący się w lewym dolnym rogu modułu. Kiedy pojawi się zapytanie o hasło, wpisz je w oknie dialogowym.</para>
<para>Karta <guibutton>Interfejsy sieciowe</guibutton> służy do zarządzania zainstalowanymi w systemie urządzeniami komunikującymi się z siecią. Wszystkie dostępne urządzenia są pokazane. Na karcie <guibutton>Interfejsy sieciowe</guibutton> można wykonać następujące czynności:</para>
<para>Właściwości pokazanych urządzeń sieciowych mogą być zmienione poprzez zaznaczenie na liście wybranego urządzenia i <action>kliknięcie</action> przycisku <guibutton>Konfiguracja interfejsu</guibutton>, co spowoduje wyświetlenie okna dialogowego <interface>Konfiguracja urządzenia</interface>.</para>
<para>Domyślnie pokazane są tylko podstawowe ustawienia protokołu TCP/IP. Kliknij przycisk <guibutton>Ustawienia zaawansowane</guibutton>, żeby rozszerzyć okno dialogowe o zaawansowane ustawienia.</para>
<para>Wybierz opcję <guibutton>Automatycznie</guibutton>, jeżeli ustawienia TCP/IP są pobierane z serwera DHCP lub BOOTP. W trybie automatycznym ustawienia TCP/IP systemu są konfigurowane podczas startu usług systemowych. Serwer DHCP lub BOOTP wysyła wszystkie wymagane informacje o TCP/IP za każdym razem, gdy system jest uruchamiany, nie ma potrzeby konfiguracji żadnych więcej ustawień. Wybierz z listy rozwijanej <option>DHCP</option> lub <option>BOOTP</option>, w zależności od używanego w Twojej sieci protokołu.</para>
<para>Wybierz opcję <guibutton>Ręcznie</guibutton> jeżeli nie używasz DHCP ani BOOTP do konfiguracji protokołu TCP/IP. W polu <guibutton>Adres IP</guibutton> wprowadź adres TCP/IP komputera. W polu <guibutton>Maska sieci</guibutton> wpisz adres podsieci.</para>
<para>Jeśli ta opcja jest włączona, ten interfejs sieciowy zostanie włączony podczas uruchamiania systemu. Jeżeli nie chcesz, żeby urządzenie było uruchamiane, wyłącz tę opcję.</para>
<para>Upewnij się, że wprowadzony adres IP nie jest jeszcze używany w sieci. Wprowadzenie adresu IP, który jest już używany w sieci spowoduje konflikt TCP/IP. Użyj programu <application>ping</application> w konsoli, żeby sprawdzić czy adres, który chcesz wprowadzić jest w użyciu czy nie. Jeżeli nie wiesz jak wypełnić to okno dialogowe, skonsultuj się z Twoim administratorem sieci.</para>
<para>Urządzenia sieciowe mogą być włączane lub wyłączane w zależności od wymagań systemu. Żeby włączyć wyłączone urządzenie sieciowe, wybierz je z listy i kliknij <guibutton>Włączanie interfejsu</guibutton>.</para>
<para>Urządzenia sieciowe mogą być włączane lub wyłączane w zależności od wymagań systemu. Żeby wyłączyć włączone urządzenie sieciowe, wybierz je z listy i kliknij <guibutton>Wyłączanie interfejsu</guibutton>.</para>
<para>To ustawienie określa adres IP komputera w lokalnej podsieci, który zapewnia połączenie ze zdalnymi sieciami i jest używany domyślnie, gdy Twój komputer musi porozumieć się z komputerami w innych podsieciach.</para>
<para>Wybierz urządzenie z listy rozwijanej, żeby zmienić ustawienie <guibutton>bramy domyślnej</guibutton>.</para>
<para>Jeżeli Twój komputer posiada więcej niż jedno urządzenie sieciowe, wybierz interfejs podłączony do sieci, w której znajduje się komputer bramy.</para>
<para>Komputer, na którym działa serwer nazw domenowych, kojarzy pełną nazwę domeny z odpowiednim adresem IP. Jest to konieczne dlatego, że komputery rozumieją jedynie adresy IP. Kiedy komputer chce skontaktować się z domeną www.cokolwiek.com, serwer nazw domenowych rozwija tą nazwę do adresu IP, takiego jak 123.45.678.90.</para>
<para>Część <guilabel>Serwery nazw domenowych</guilabel> karty <guibutton>System nazw domenowych</guibutton> pozwala na łatwe zarządzanie listą używanych serwerów nazw. Serwery mogą być dodawane, usuwane i zmieniane oraz ustawione w preferowanej kolejności, poprzez zaznaczenie serwera na liście i przesuwanie go w górę lub w dół przyciskami <guibutton>Przenieś w górę</guibutton> i <guibutton>Przenieś w dół</guibutton>, w zależności od potrzeby.</para>
<para>W części <guilabel>Serwery nazw domenowych</guilabel> wybierz serwer DNS, a następnie kliknij przycisk <guibutton>Edycja</guibutton>. Spowoduje to wyświetlenie okna dialogowego <interface>Edytuj serwer</interface>.</para>
<para>Lista <guibutton>Znane komputery</guibutton> pokazuje pary przypisanych sobie nazw komputerów i adresów dla podsystemu TCP/IP. Jest ona używana przede wszystkim w czasie rozruchu systemu, kiedy nie działa żaden serwer nazw. W małych, zamkniętych sieciach, może być używana zamiast serwerów nazw domenowych (DNS).</para>
<para>Domyślnie, lista <guibutton>Znane komputery</guibutton> zawiera wpisy opisujące 'komputer lokalny' i kilka specjalnych wpisów, dla komputerów obsługujących IPv6 (eksperymentalny protokół, mający w przyszłości zastąpić IP w wersji 4).</para>
<para>Kliknij przycisk <guibutton>Dodaj</guibutton>. Spowoduje to wyświetlenie okna dialogowego <interface>Dodaj nowy znany komputer</interface>.</para>
<para>Wpisz adres IP znanego komputera, a następnie kliknij <guibutton>Dodaj</guibutton>. Zostanie wyświetlone okno dialogowe <interface>Dodaj nowy alias</interface>.</para>
<para>Wpisz nazwę znanego komputera, a następnie kliknij <guibutton>Dodaj</guibutton>. Jeżeli znany komputer ma kilka aliasów, ponownie kliknij <guibutton>Dodaj</guibutton> i wpisz kolejny alias.</para>
<para>Wybierz znany komputer z listy, a następnie kliknij przycisk <guibutton>Edycja</guibutton>. Zostanie wyświetlone okno dialogowe <interface>Edytuj znany komputer</interface>.</para>
<para>Zmiany dokonane za pomocą <application>Ustawień sieci</application> nie są automatycznie stosowane w systemie. Żeby zastosować nowe ustawienia uruchom &konsole-mianownik; i wykonaj następujące polecenie.</para>
<para>Pliki źródłowe (i nie tylko) możesz pobrać ze strony domowej &knetworkconf; znajdującej się pod adresem <ulink url="http://knetworkconf.sourceforge.net">http://knetworkconf.sourceforge.net</ulink>. </para>
<para>Jeśli używasz dystrybucji zawierających pakiety binarne (najczęściej stosują one pakiety rpm), wystarczające jest zainstalowanie pakietów binarnych &kde; i QT. </para> <para>Instalowanie pakietów binarnych jest zalecane mniej doświadczonym użytkownikom. Po prostu pobierz pakiety RPM i zainstaluj je z &konsole-dopelniacz;, używając programu <application>RPM</application> w następujący sposób:</para>
<para>Oprócz tego, możesz użyć graficznego interfejsu w rodzaju <application>kpackage</application>, lub narzędzia do instalacji z Twojej dystrybucji. </para>
<para>W tym wypadku, nie wystarczy zainstalowanie pakietów binarnych QT i &kde; - będziesz również potrzebował pakietów dla programistów (dev), które zawierają biblioteki i inne niezbędne składniki. </para>
<para>Zalecane tylko dla zaawansowanych użytkowników. W przeciwnym wypadku, kompilacja &knetworkconf; nie jest trudna. Następujące polecenia powinny wystarczyć.</para>
<para>W pierwszej części tego rozdziału znajdziesz kilka cennych informacji na temat podstaw sieci komputerowych. W drugiej części zostaną omówione wszystkie pliki, które mogą zostać zmienione przez &knetworkconf;. </para>
<para>Ta część nie jest w stanie zastąpić literatury dotyczącej sieci IP. W tym dodatku znajdziesz tylko podstawowe informacje, które pomogą Ci podpiąć Twój komputer do małej (domowej) sieci. </para>
<para>Obecnie, sieci IP korzystają z TCP/IP w wersji 4 (IPv4). IPv5 nigdy nie był używany na szeroką skalę. Przewiduje się, że w przyszłości rozpowszechni się standard IPv6. Dlatego ten podręcznik opiera się na obecnie najpopularniejszym IPv4. </para>
<para>Jedną z najważniejszych informacji potrzebnych, by uruchomić interfejs sieciowy jest adres IP, który masz mu nadać. W obcych sieciach, np. w Twoim biurze, musisz dowiedzieć się o adres IP od administratora sieci. Możesz również użyć DHCP, jeżeli jest dostępny. W każdym przypadku nie możesz wybrać dowolnego adresu IP! </para>
<para>Jeżeli chcesz uruchomić własną małą (domową) sieć, powinieneś użyć adresów IP z przedziału, który został specjalnie do tego celu zarezerwowany, w celu uniknięcia konfliktów z siecią globalną (Internetem). Adresy z tabeli nie są używane w Internecie, więc możesz ich używać bez obaw. </para>
<para>W przypadku mniejszych sieci najczęściej używane są adresy z przedziału od 192.168.1.1 do 192.168.1.254. Jest to wystarczająca liczba adresów dla sieci zawierających do 250 komputerów. </para>
<para>Niektóre adresy są zarezerwowane do specjalnych celów, jak np. 0.0.0.0 i 127.0.0.1. Ten pierwszy to tzw. domyślna trasa, drugi natomiast to adres pętli zwrotnej. Domyślna trasa jest używana przy trasowaniu IP (rutowaniu). </para>
<para>Sieć 127.0.0.1 jest zarezerwowana dla ruchu IP, który odbywa się tylko na lokalnym komputerze. Zazwyczaj adres 127.0.0.1 jest przypisany do specjalnego urządzenia, tzw. interfejsu pętli zwrotnej (loopback), który działa jak zamknięta pętla. </para>
<para>Domyślna brama sieciowa to komputer, który łączy dwie różne sieci. Jeżeli skonfigurowałeś własną małą sieć, jest wielce prawdopodobne, że będziesz chciał, żeby wszystkie (albo niektóre) komputery miały dostęp do Internetu. Nie jest to jednakże możliwe bezpośrednio, ponieważ te komputery używają lokalnych, prywatnych adresów IP, które nie są trasowane do Internetu. Rozwiązaniem jest komputer, który tłumaczy pomiędzy dwiema różnymi sieciami. Taki komputer używa przynajmniej dwóch urządzeń sieciowych. Jedno z nich, być może karta sieciowa typu Ethernet, jest podłączone do sieci lokalnej, to drugie, np. karta ISDN, do Internetu. Oba urządzenia używają innych adresów IP. Komputer dokonuje tzw. tłumaczenia adresów sieciowych (NAT, IP-forwarding). Żeby udostępnić lokalnej maszynie dostęp do Internetu, wystarczy wskazać jej domyślną bramę sieciową, czyli lokalny adres IP komputera-bramy. </para>
<para>W tej części znajdziesz spis plików konfiguracyjnych, które są zmieniane przez &knetworkconf; oraz dowiesz się gdzie je znaleźć w różnych dystrybucjach. </para>
<para>Plik jest czasami dynamicznie zmieniany przez połączenia DSL, więc nie zdziw się, jeżeli plik nie będzie zawierał informacji wprowadzonych przez ciebie przy uruchamianiu połączenia DSL. </para>
<para>W dystrybucji &SuSE; plik jest czasami zmieniany przez skrypt SuSEconfig, więc nie zdziw się, jeżeli zastaniesz go w stanie innym, niż oczekiwałeś. </para>
<para>Prawa autorskie do &knetworkconf;, przynajmniej za lata 2003 i 2004 należą do Juan Luis Baptiste: (<email>juan.baptiste@kdemail.net</email>). </para>