<para>Als u niet bekend bent met Instant Messaging, lees eerst de sectie <link linkend="getting-started">Grondbeginselen</link> om meer te weten te komen over deze wonderlijke wereld voordat u verder gaat.</para>
<para>&kopete; is &kde;'s instant messenger (&im;) programma. U kunt hiermee communiceren met uw vrienden en collega's via de verschillende instant-messaging-diensten die beschikbaar zijn. Één programma voor verschillende diensten is eenvoudig aan te leren en gemakkelijk in gebruik als uw vrienden en collega's meer dan een &im;-dienst gebruiken. </para>
<para>&kopete; is zo ontworpen dat het goed integreert met uw &kde;-desktop. Hierdoor zal het programma meteen vertrouwd aanvoelen. De gebruikersinterface is schoon en eenvoudig, zonder opsmuk die de gebruiker alleen maar afleidt. Tegelijkertijd wil &kopete; communicatie de focus van &im; maken, door de verschillen tussen de diverse &im;-diensten te verwijderen. Een functie in &kopete; die hiervoor gemaakt is is de <link linkend="organise-contacts-metacontacts">Metacontact</link>. Deze combineert alle manieren waarop u met iemand in contact kunt komen in één <quote>persoon</quote> in uw contactlijst. Andere instant messengers die meerdere diensten ondersteunen tonen de verschillende &im;-accounts van dezelfde persoon apart van elkaar, wat voor onervaren gebruikers verwarrend kan zijn. &kopete; maakt het leven eenvoudiger: een metacontact is een persoon, en contacten zijn de manieren waarop u kunt communiceren met die persoon. U kunt de contacten in een metacontact op eenvoudige wijze herkennen door de kleine pictogrammen die de &im;-diensten voorstellen.</para>
<para>&kopete; is bedoeld voor gebruikers van elk niveau. Standaard biedt het een beperkt aantal functies om het converseren zo eenvoudig mogelijk te maken. Meer ervaren gebruikers kunnen extra functies, zoals Cryptografie, met &kopete;'s <link linkend="plugins">plugin-systeem</link> toevoegen.</para>
<title>Meer informatie over &kopete; op internet</title>
<para>Voor meer informatie over het &kopete;-project houdt het team een website bij op &kopetewww;. Het laatste nieuws en de nieuwste versies zijn daar altijd beschikbaar.</para>
<para>Als u in contact wilt komen met het team, de mailinglist van de &kopete;-programmeurs is beschikbaar op <ulink url="https://mail.kde.org/mailman/listinfo/kopete-devel">https://mail.kde.org/mailman/listinfo/kopete-devel</ulink>.</para>
<para>Als u live-ondersteuning wilt, er is een IRC-kanaal voor &kopete;, waar het team onder andere technische kwesties bespreken of voor de gezelligheid rondhangen. U kunt &kopete; gebruiken om deel te nemen aan het kanaal, voeg een IRC-kanaal toe en gebruik <userinput>irc.kde.org</userinput> toe als de server en <userinput>#kopete</userinput> als de kanaalnaam. Wie zien u graag terug op IRC!</para>
<para>Wat is Instant Messaging (&im;)? &im; is een manier waarmee u onmiddellijk met uw vrienden kunt communiceren via internet. Dit klinkt niet veel anders dan e-mail. Maar is het u wel eens opgevallen hoe moeizaam een kort gesprek via e-mail verloopt? Voor elk bericht dient u op Antwoorden te klikken, dan de juiste plek in het bericht te zoeken om iets nieuws in te typen, en dan het bericht versturen. En dan moet u wachten totdat het volgende bericht arriveert! Met &im; kunt u een gesprek voeren op ongeveer dezelfde natuurlijke manier als wanneer u telefoneert of rechtstreeks met de persoon spreekt. U typt berichten in een venster dat u deelt met degene waarmee u een gesprek hebt.</para>
<para>Een ander verschil tussen &im; en e-mail is dat u bij &im; kunt zien of iemand aanwezig is of niet. Met andere woorden, u kunt zien of iemand op hetzelfde moment online is als u. Dit geeft u de mogelijkheid om meteen met iemand te communiceren, in plaats van dat u een e-mail verstuurt en vervolgens moet wachten totdat de geadresseerde zijn of haar e-mail controleert. Een &im;-bericht verschijnt op het scherm van de andere persoon zodra u uw bericht verstuurt. Uiteraard kunt u, als u niet gestoord wilt worden tijdens uw werk, uw aanwezigheid veranderen.</para>
<para>Er zijn veel leuke en handige &im;-functies die u met &kopete; kunt verkennen, zoals groepsgesprekken, bestandsuitwisseling en emoticons (smileys) die uw gemoedstoestand aangeven. Lees verder om hier meer over te weten te komen!</para>
<para>Om &kopete; te kunnen gebruiken dient u een of meer accounts aan te maken voor de instant-messaging-dienst die u wilt gebruiken.</para>
<para>U hebt waarschijnlijk al een messaging-dienst gekozen, bijvoorbeeld omdat u al &im; gebruikt, of omdat u dezelfde dienst wilt gebruiken als uw vrienden. Als u in geen van beide categorieën valt, overweeg dan een messaging-dienst die is gebaseerd op open standaarden. Deze zijn namelijk ontworpen voor het gebruik met vrije software. Andere diensten veranderen soms de onderliggende technologie zonder dat de details vrij beschikbaar worden gemaakt. Hierdoor is het lastig voor vrije-software-programmeurs, zoals die van Kopete, om de ondersteuning actueel te houden.</para>
<para>De messaging-diensten die &kopete; ondersteunt en zijn gebaseerd op open standaarden zijn Jabber en IRC.</para>
<para>De volgende sectie gaat er vanuit dat u al bent geregistreerd bij een &im;-dienst. Indien dat niet het geval is kunt u met Gadu-Gadu, Jabber en <trademark>MSN</trademark> vanuit &kopete; registreren. Voor de andere diensten dient u uzelf te registreren op de bijhorende website voordat u een account in &kopete; aanmaakt.</para>
<para>Om een account aan te maken, gebruik menuoptie <menuchoice><guimenu>Instellingen</guimenu><guimenuitem>&kopete; instellen...</guimenuitem></menuchoice> om de configuratiedialoog te openen.</para>
<para>In de configuratiedialoog kunt u &kopete; instellen en aan uw wensen aanpassen. Aan de linkerkant ziet u een kolom met een pictogram voor elk onderdeel van &kopete; die u kunt instellen. Klik op het pictogram <guiicon>Accounts</guiicon>. Het rechter gedeelte van de configuratiedialoog verandert om de accountbeheer te tonen. Deze is momenteel leeg, maar zal binnenkort al uw &im;-accounts weergeven. Klik op de knop <guibutton>Nieuw</guibutton> om de <interface>Accountassistent</interface> te openen.</para>
<para>De <interface>Accountassistent</interface> helpt u bij het aanmaken van een &im;-account. Na de <guilabel>Inleiding</guilabel>-pagina wordt u gevraagd om de messaging-dienst die u wilt gebruiken te kiezen. Klik op een van de diensten en daarna op <guibutton>Volgende</guibutton>. Op de volgende pagina vult u de details in van die messaging-dienst.</para>
<para>Bij de meeste diensten dient u een gebruikersnaam of uniek identificatienummer (<acronym>UIN</acronym>) op te geven en een wachtwoord. De speciale diensten Winpopup en <acronym>SMS</acronym> werken anders, kijk daarom bij hun eigen hoofdstukken hoe u ze kunt instellen. Verder zijn er nog enkele andere opties die van toepassing zijn op de meeste diensten:</para>
<varlistentry><term>Wachtwoord onthouden</term><listitem><para>Als dit keuzevakje aangezet is zal &kopete; het wachtwoord voor u bewaren. U hoeft het dan niet telkens in te voeren als u verbinding wilt maken met de &im;-dienst. Als u wilt voorkomen dat anderen toegang kunnen krijgen tot uw &im;-account laat u dit keuzevakje uit.</para></listitem></varlistentry>
<varlistentry><term>Automatisch verbinden bij opstarten</term><listitem><para>Als deze optie is aangezet zal &kopete; tijdens het opstarten proberen een verbinding op te bouwen met de &im;-dienst. Als u een permanente internetverbinding hebt, zoals kabelinternet, <acronym>ASDL</acronym> of vergelijkbaar, dan is deze optie op u van toepassing. Als u een inbelverbinding hebt laat u deze optie uit en maakt u handmatig verbinden nadat u hebt ingebeld bij uw provider.</para></listitem></varlistentry>
<para>Als u uw &im;-details hebt ingevuld gaat u verder naar de <guilabel>Voltooid</guilabel>-pagina en en sluit u de assistent en configuratiedialoog af.</para>
<para>Nu u online bent ziet u dat er voor het account een pictogram in de statusbalk van het &kopete; <interface>contactvenster</interface> is geplaatst. Dit pictogram toont uw huidige aanwezigheidsstatus voor dit account. Klik erop met uw <mousebutton>rechter</mousebutton> muisknop en ga online via het contextmenu dat wordt geopend. Het statusbalkpictogram beweegt terwijl &kopete; verbinding maakt met de &im;-dienst.</para>
<para>Als u eenmaal online bent, en u hebt de &im;-dienst eerder gebruikt, dan worden uw contacten opgehaald van de server en getoond in de <interface>Contactenlijst</interface>. Om een chat te starten met een contact klikt u op diens naam om een gespreksvenster te openen. Het bovenste gedeelte van het venster is waar de conversatie plaatsvindt. Om iets te zeggen typt u tekst in het onderste gedeelte van het venster en klikt u op <guibutton>Verzenden</guibutton>.</para>
<para>Als u zojuist een nieuw account hebt aangemaakt zult u geen contacten hebben. Zij bij hoofdstuk <link linkend="organise-contacts-adding">Contacten toevoegen</link> voor meer informatie over het toevoegen van contacten.</para>
<tip><para>De sneltoets <guibutton>Verzenden</guibutton> is standaard ingesteld op <keycombo action="simul">&Ctrl;&Enter;</keycombo>. U kunt dit veranderen in het gespreksvenster via menuoptie <menuchoice><guimenu>Instellingen</guimenu><guimenuitem>Sneltoetsen instellen...</guimenuitem></menuchoice>.</para></tip>
<para>Dit hoofdstuk geeft u een overzicht van de basisfuncties van &kopete;. We zullen eerst een blik werpen op de contactlijst, waar uw contacten worden getoond. Daarna gaan we naar het gespreksvenster, waar u een conversatie in kunt houden.</para>
<para>De <interface>Contactlijst</interface> verschijnt als u &kopete; start. Het is het hoofdvenster van het programma, waarin u uw aanwezigheid kunt instellen, een gesprek kunt beginnen, uw contacten kunt organiseren , &kopete; kunt instellen en het programma kunt beëindigen.</para>
<title>De opmaak van het Contactlijstvenster</title>
<sect3 id="contact-list-layout-menu"><title>Menu</title><para>Bovenaan de contactlijst ziet u een menubalk. Mocht deze afwezig zijn, dan kan het zijn dat u hem hebt uitgeschakeld. U kunt de menubalk weer oproepen door middel van toetsencombinatie <keycombo action="simul">&Ctrl;<keycap>M</keycap></keycombo>. Details over elke menuoptie kunt u vinden in het <link linkend="menus">hoofdstuk over de menustructuur</link>.</para>
<sect3 id="contact-list-layout-toolbar"><title>Werkbalk</title><para>De werkbalk bevat de meestgebruikte &kopete;-acties. U kunt de werkbalk instellen via menuoptie <menuchoice><guimenu>Instellingen</guimenu><guimenuitem>Werkbalken instellen...</guimenuitem></menuchoice>. Merk de knoppen <guibutton>Offline gebruikers tonen</guibutton> en <guibutton>Lege groepen</guibutton> op. Met deze knoppen kunt u contacten die offline zijn en lege groepen verbergen.</para>
<sect3 id="contact-list-layout-contactlist"><title>Contactlijst</title><para>De <interface>Contactlijst</interface> vult het grootste gedeelte van het venster. Al uw contacten staan hier vermeld, onderverdeeld in de groepen die u voor ze hebt aangemaakt. U kunt groepen openen of sluiten door op het plusje voor de groep te klikken. U kunt de sorteervolgorde van de groepen omdraaien door op het label <guilabel>Contacten</guilabel> bovenaan de lijst te klikken.</para>
<para>De inhoud van het contextmenu in de <interface>Contactlijst</interface> is afhankelijk van waar u met de muis op klikt. <link linkend="organise-contacts-grouping">Groepen</link>,<link linkend="organise-contacts-metacontacts">Metacontacten</link> en &im;-specifieke hebben hun eigen menuopties. In de lege ruimtes van de <interface>Contactlijst</interface> bevat het contextmenu opties voor het toevoegen van contacten en groepen, en het veranderen van de weergaveopties voor de lijst.</para>
<sect3 id="contact-list-layout-statusbar"><title>Statusbalk</title><para>De statusbalk toont een pictogram voor elk &im;-account dat u hebt aangemaakt. Het pictogram geeft de huidige aanwezigheidsstatus weer voor elk account. U kunt deze status wijzigen door er met de <mousebutton>rechter</mousebutton> muisknop op te klikken. </para>
<para>In het <link linkend="go-online">vorige hoofdstuk</link> hebt u kennis kunnen maken met de aanwezigheidsinstellingen. 'Aanwezigheid' bepaalt uw status op het &im;-netwerk. Om gebruik te kunnen maken van het netwerk dient u een verbinding te hebben, zodat u berichten kunt verzenden en ontvangen, en de aanwezigheid van de andere kunt bekijken. Zodra u verbonden bent bieden de meeste &im;-diensten opties waarmee u uw aanwezigheidsstatus kunt bepalen. U kunt uw status veranderen in <emphasis>Afwezig</emphasis>, of <emphasis>Vrij voor een gesprek</emphasis>. U kunt voor elke &im;-dienst uw status apart instellen, of uw status op alle diensten tegelijk op <emphasis>Afwezig</emphasis> of <emphasis>Beschikbaar</emphasis> zetten.</para>
<para>U kunt uw aanwezigheidsstatus voor individuele &im;-accounts instellen door met de <mousebutton>rechter</mousebutton> muisknop te klikken op het pictogram ervan in de <interface>status</interface>balk onderlangs de <interface>Contactenlijst</interface>. Het contextmenu biedt alle mogelijke statusinstellingen die voor elke &im;-dienst beschikbaar zijn.</para>
<para>Om uw status voor alle accounts tegelijk te veranderen, klik op de knop <guibutton>Status</guibutton> in de werkbalk, of gebruik menuoptie <menuchoice> <guimenu>Bestand</guimenu><guimenuitem>Status</guimenuitem></menuchoice>.</para>
<title>Start een chat vanuit de contactlijst</title>
<para>Om een chat te beginnen vanuit de <interface>Contactlijst</interface>, klik op een contact. Er wordt vervolgens een <link linkend="chat-window">gespreksvenster</link> geopend.</para>
<para>U kunt ook met de <mousebutton>rechter</mousebutton> muisknop op een contact klikken en <menuchoice><guimenuitem>Bericht verzenden</guimenuitem></menuchoice> of <menuchoice><guimenuitem>Gesprek starten</guimenuitem></menuchoice> selecteren. Het verschil tussen <menuchoice><guimenuitem>Bericht verzenden</guimenuitem></menuchoice> en <menuchoice><guimenuitem>Gesprek starten</guimenuitem></menuchoice> <interface></interface> is dat eerstgenoemde een los bericht verstuurt, zonder dat het <interface>gespreksvenster</interface> wordt geopend. Er wordt een eenvoudiger dialoog geopend. Gebruik dit om snel een berichtje of opmerking aan iemand te sturen zonder dat u een reactie terug verwacht.</para>
<para>U kunt vanuit de <interface>contactlijst</interface> bestanden versturen vanuit het contextmenu van de persoon waarnaar u het bestand wilt sturen. Als Kopete het versturen van bestanden via zijn of haar &im;-dienst ondersteunt, dan bevat het contextmenu de optie <menuchoice><guimenuitem>Bestand verzenden...</guimenuitem></menuchoice>. U kunt ook vanuit een andere plek in KDE een bestand slepen naar een contact om een bestandsoverdracht te starten.</para>
<para>Een van de doelstellingen van &kopete; is dat het een gestandariseerde manier biedt om &kopete;-diensten te gebruiken. De verschillen tussen de &im;-diensten zijn weggenomen, waardoor het communiceren eenvoudiger is geworden. We volgen deze doelstelling in de manier waarop contacten zijn georganiseerd. Als u &im; gebruikt kunt u uw contacten vinden op hun naam, waarbij de gebruikte &im;-dienst minder van belang is. Sommige personen hebben meer dan een &im;-account - &kopete; plaatst de persoon die de account gebruikt vooraan.</para>
<para>Om hiervoor ondersteuning te kunnen bieden introduceert &kopete; <quote>Metacontacten</quote>. Deze representeren de persoon waarmee u wilt converseren. Een metacontact bevat alle verschillende &im;-identiteiten die een persoon bezit, waardoor u via het 'smiley'-pictogram van zo'n metacontact een een oogwenk kunt zien of iemand aanwezig is, ongeacht welke &im;-dienst hij of zij op dat moment gebruikt.</para>
<title>Voorwoord over het groeperen van contacten</title>
<para>In &kopete; kunt u groepen aanmaken om uw contacten te sorteren. Een contact kan in meer dan een groep voorkomen. Wanneer mogelijk kunnen groepen worden opgeslagen in de contactlijst van de server, zodat u groepen intact blijven als u andere &im;-programma's gebruikt. Maar als u groepen verandert in een ander &im;-programma, dan heeft &kopete; niet de mogelijkheid om een metacontact automatisch te verplaatsen. U dient dat dus met de hand op te lossen.</para>
<para>Om de groep waarin een metacontact voorkomt te veranderen, gebruik het bijhorende contextmenu om het naar een andere groep te verplaatsen of kopiëren, of het metacontact te verwijderen uit die groep. U kunt ook de metacontact verslepen naar een andere groep.</para>
</sect3><sect3 id="organise-contacts-adding">
<title>Contacten toevoegen</title>
<para>Om een contact toe te voegen, selecteer menuoptie <menuchoice><guimenu>Bestand</guimenu><guimenuitem>Contact toevoegen...</guimenuitem></menuchoice> of klik op de knop <guibutton>Contact toevoegen</guibutton> in de werkbalk. Dit opent de Contact-toevoegen-assistent.</para>
<para>De assistent 'Contact toevoegen' maakt een nieuwe metacontact aan die een of meer &im;-diensten gebruikt. U wordt door de volgende pagina's geleid:</para>
<listitem><para>Welkomstpagina. Hier kunt u kiezen of u het adresboek van &kde; wilt gebruiken voor dit contact. Door &im;-informatie op te slaan in het &kde;-adresboek kunnen andere &im;-programma's van &kde; contactinformatie met &kopete; delen. Verder kunnen andere &kde;-programma's, zoals KMail, &kopete; gebruiken om informatie via &im; te verzenden. Als u uw &im;-contacten liever apart houdt, zet dan het selectievakje uit.</para></listitem>
<listitem><para>Adresboek-item selecteren. Door een persoon uit het &kde;-adresboek te selecteren kunt u diens naam gebruiken als schermnaam in &kopete;. U kunt ook een nieuw item aanmaken. Deze pagina wordt niet getoond als u het &kde;-adresboek niet gebruikt.</para></listitem>
<listitem><para>Schermnaam en groep selecteren. Hier kunt u een schermnaam (de naam die wordt gebruikt voor deze persoon in &kopete;) invoeren en de <link linkend="organise-contacts-grouping">groepen</link> kiezen waar de contact lid van is.</para></listitem>
<listitem><para>&im;-accounts selecteren. Hier kunt u kiezen welke accounts u wilt gebruiken voor de nieuwe contact. Als u niet meer dan 1 &im;-dienst gebruikt zult u dit scherm niet zien.</para></listitem>
<listitem><para>Account-specifieke pagina's. Voor elk account krijgt u een pagina te zien waarin u de <acronym>UIN</acronym>, buddy-naam of e-mailadres van de contact kunt invoeren, afhankelijk van de gebruikte &im;-dienst.</para></listitem>
<listitem><para>Voltooid-scherm. Nu bent u klaar. Tenzij de &im;-dienst autorisatie vereist (zoals <trademark>ICQ</trademark>) om een contact aan uw lijst toe te voegen. In dat geval zult u om een wachtwoord worden gevraagd nadat de assistent is afgesloten.</para></listitem>
<para>U kunt een contact een nieuwe naam geven via menuoptie <menuchoice><guimenu>Bewerken</guimenu><guimenuitem>Contact hernoemen</guimenuitem></menuchoice> of via het contextmenu van de metacontact.</para>
<para>Bij sommige &im;-diensten kunt u een <quote>schermnaam</quote> instellen die anders is dan uw gebruikersnaam. Als u de naam van een contact handmatig verandert zal deze diens schermnaam vervangen. Om de oorspronkelijke schermnaam terug te krijgen, open de eigenschappendialoog van die contact en zet het keuzevakje <quote>Naam die de server opgeeft gebruiken</quote> aan.</para>
<para>Als u een iemand uit uw contactlijst wilt verwijderen, dan kunt u een metacontact en alle bijhorende contacten verwijderen via <menuchoice><guimenu>contextmenu van metacontact</guimenu><guimenuitem>Contact verwijderen</guimenuitem></menuchoice>.</para>
<title>Contacten tussen metacontacten verplaatsen</title>
<para>U kunt de metacontact waartoe een contact behoort wijzigen. In de praktijk hoeft u dit alleen te doen wanneer u net meerdere accounts aan &kopete; hebt toegevoegd, en u weet dat HotDog76 en mikejones@hotmail.com dezelfde persoon zijn.</para>
<varlistentry><term>Verslepen en neerzetten</term><listitem><para>U kunt de contactpictogram rechts van de metacontactnaam verslepen van de ene metacontact naar een andere.</para></listitem></varlistentry>
<varlistentry><term>Contact' contextmenu</term><listitem><para>U kunt via het contextmenu voor contacten (<mousebutton>rechts</mousebutton>klik op het contactpictogram) de nieuwe metacontact in een dialoogvenster kiezen.</para></listitem></varlistentry>
<para>Als de verplaatsing er voor zorgt dat het metacontact leeg is (dus geen contacten meer bevat), dan zult u gevraagd worden of u het contact wilt verwijderen.</para>
<title>Contacten uit metacontacten verwijderen</title>
<para>Om een contact uit een metacontact te verwijderen, kies <menuchoice><guimenu>Contact' contextmenu</guimenu><guimenuitem>Contact verwijderen...</guimenuitem></menuchoice>.</para>
<para>U kunt &kopete; instellen via <menuchoice><guimenu>Instellingen</guimenu><guimenuitem>&kopete; instellen...</guimenuitem></menuchoice>. Zie het <link linkend="configuring">volgende hoofdstuk</link> voor meer informatie.</para>
<para>Om &kopete; te beëindigen gebruikt u menuoptie <menuchoice><guimenu>Bestand</guimenu><guimenuitem>Afsluiten</guimenuitem></menuchoice>, <keycombo action="simul">&Ctrl;<keycap>Q</keycap></keycombo>, of het contextmenu van &kopete;'s systeemvakpictogram. Als u het <interface>contactlijst</interface>venster sluit, dan zal &kopete; verder draaien in het systeemvak van &kde;.</para>
<sect2 id="chat-window-layout"><title>Opmaak van het gespreksvenster</title>
<sect3 id="chat-window-layout-chatview"><title>De gespreksweergave</title><para>De gespreksweergave neemt gebruikelijk de meeste ruimte van het venster in beslag en is de plek waar het gesprek plaatsvindt. De berichten verschijnen in volgorde van ontvangst, met de oudste berichten bovenaan de weergave.</para>
<para>U kunt het uiterlijk van het <interface>gespreksvenster</interface><link linkend="configuring-appearance">aanpassen</link>, door het te laten lijken op die van andere &im;-programma's, of een compleet nieuw uiterlijk te maken.</para>
<sect3 id="chat-window-layout-memberslist"><title>Lijst met gespreksdeelnemers</title>
<para>Omdat u met sommige &im;-systemen met meerdere personen in een groep kunt converseren is het handig om te kunnen zien met wie u op het moment een gesprek voert. De lijst met gespreksdeelnemers verschijnt links of rechts van de gespreksweergave. U kunt dit wijzigen via menuoptie <menuchoice><guimenu>Instellingen</guimenu><guisubmenu>Lijst met gespreksdeelnemers</guisubmenu></menuchoice>. Het contact' contextmenu is beschikbaar in de lijst met gespreksdeelnemers.</para></sect3>
<sect3 id="chat-window-layout-input-area"><title>Invoergebied</title><para>Het invoergebied bevindt zich onder de gespreksweergave. Hier typt u de berichten in voordat u ze verzendt. U kunt het lettertype en de kleur van het bericht wijzigen met behulp van de gebruikelijke knoppen in de werkbalk. Als het &im;-systeem dit ondersteunt zullen uw berichten verschijnen in de door u ingestelde kleur bij de ontvanger.</para><para>Standaard is de sneltoets voor het verzenden van berichten <keycap>&Enter;</keycap>.</para></sect3>
<sect3 id="chat-window-layout-statusbar"><title>Statusbalk</title><para>De statusbalk bevat tijdelijke meldingen, zoals dat iemand een bericht aan het typen is, en de knop <guibutton>Verzenden</guibutton>.</para></sect3>
<sect3 id="chat-window-layout-tabbing"><title>Tabbladen</title><para>Met &kopete; kunt u meerdere gesprekken in één venster houden, door elk gesprek achter zijn eigen tabblad in het venster te plaatsen. De tabbladtitels veranderen van kleur om aan te geven of er een nieuw bericht is ontvangen:</para>
<para>Er zijn verschillende manieren om het groeperen te beheren. Om dit gedrag in te stellen gaat u naar tabblad Gesprek van de sectie Gedrag in de configuratiedialoog van &kopete;. U kunt ook verschillende gespreksvensters samenvoegen via menu <menuchoice><guimenu>Tabbladen</guimenu></menuchoice>.</para></sect3>
<para>U kunt &kopete; gebruiken voor een één-op-één-gesprek of voor een groepsgesprek, afhankelijk van of uw &im;-systeem dit ondersteunt.</para>
<para>Met MSN kunt u anderen uitnodigen om deel te nemen aan het gesprek via <menuchoice><guimenu>Gesprek</guimenu><guisubmenu>Uitnodigen</guisubmenu><guimenuitem><Contactnaam></guimenuitem></menuchoice>.</para>
<para>Met sommige &im;-systemen kunt u ook bestanden verzenden en ontvangen. U kunt deze functie bereiken via het contextmenu van de contact. Als u al een gesprek voert, en u wilt een bestand verzenden, selecteer dan de ontvanger in het menu <menuchoice><guimenu>Gesprek</guimenu><guisubmenu>Contacten</guisubmenu></menuchoice>.</para>
<entry>Sluit de huidige gespreksweergave. Als er geen tabbladen met andere gesprekken in het venster aanwezig zijn wordt ook het venster afgesloten.</entry>
<entry>Bericht lezen. Dit is handig als u de <interface>contactlijst</interface> hebt verborgen en het systeemvakpictogram vertelt u dat u een nieuw bericht hebt ontvangen.</entry>
<entry>Toon/verberg het <interface>contactlijst</interface>venster. <emphasis>Waarschuwing:</emphasis> Als u &kopete;'s systeemvakpictogram hebt uitgeschakeld, of u hebt geen systeemvakpictogram, dan zorgt deze sneltoets ervoor dat de <interface>contactlijst</interface> geheel verdwijnt. U kunt het dan alleen te voorschijn halen door opnieuw op deze sneltoets te drukken.</entry>
<para>In de <link linkend="getting-started">Grondbeginselen</link> hebben we u uitgelegd hoe u een account kunt toevoegen. Om later een account te wijzigen, open de dialoog <guilabel>&kopete; instellen</guilabel> via menuoptie <menuchoice><guimenu>Instellingen</guimenu><guimenuitem>&kopete; instellen</guimenuitem></menuchoice>. Net als bij het configuratiecentrum van &kde; is de configuratie opgedeeld in secties. Met de pictogrammen links van de dialoog kunt u de verschillende secties benaderen.</para>
<para>Op de Accounts-pagina kunt u accounts <link linkend="creating-accounts"><guibutton>toevoegen</guibutton></link>, <guibutton>verwijderen</guibutton> of <guibutton>wijzigen</guibutton>. Het wijzigen van accounts gaat ongeveer op dezelfde manier als het toevoegen. U kunt alleen niet de UIN, buddynaam of andere accountidentificatie die uw &im;-systeem gebruikt wijzigen. Als u de identificatie wilt wijzigen, dan dient u een nieuw account toe te voegen met de nieuwe identificatie, en (eventueel) het oude account te verwijderen.</para>
<para>U kunt op eenvoudige wijze onderscheid maken tussen meerdere accounts die hetzelfde &im;-systeem gebruiken door de statusbalk en pictogrammen ervan een eigen kleur te geven. Selecteer hiervoor de account en klik op de kleurenselector rechts. </para>
<para>U kunt de prioriteit van de accounts bepalen via de knoppen <guiicon>omhoog</guiicon> en <guiicon>omlaag</guiicon> rechts onderin het venster. Als u een contact op verschillende manieren kunt bereiken, dan bepaalt deze volgorde welk &im;-systeem er zal worden gebruikt voor een gesprek.</para>
<para>Sectie Gedrag behandelt de manier waarop &kopete; zal integreren met uw desktop, de <emphasis>afwezig</emphasis>-instellingen en de opties voor het gespreksvenster.</para>
<para>Dit zorgt er voor dat &kopete; wordt opgestart met de <interface>contactlijst</interface> verborgen. U kunt de contactlijst openen door te klikken op het systeemvakpictogram, of via de bijhorende <link linkend="configuring-global-shortcuts">sneltoets</link>.</para>
<para>De berichtenwachtrij is de plaats waar &kopete; berichten bewaart als er geen gespreksvenster is geopend. U kunt dan op de hoogte worden gebracht over nieuwe berichten met behulp van <quote>tekstballonnen</quote>, of door het systeemvakpictogram te laten bewegen. Als u de berichtenwachtrij uitschakelt zal er een gespreksvenster worden geopend zodra u een nieuw bericht ontvangt.</para>
<para>Deze optie toont bij het systeemvakpictogram een <quote>tekstballon</quote> al u een nieuw bericht hebt ontvangen. U kunt dan een gesprek beginnen of het bericht negeren. Eventuele Internetadressen uit het gesprek worden ook getoond. Als u op zo'n koppeling klikt zal uw browser deze openen en wordt het bericht verder genegeerd.</para>
<para>Dit zorgt er voor dat het systeemvakpictogram beweegt als u een nieuw bericht ontvangt. Klik op het pictogram om een gespreksvenster met het bericht te openen.</para>
<para>Als u niet wilt worden gestoord door deze notificaties als u uzelf op <emphasis>afwezig</emphasis> hebt gezet, zet dan dit keuzevakje uit.</para>
<para>Voor geluiden, knipperende taakbalkitems, passieve popups en meer exotische notificaties maakt &kopete; gebruik van het &kde;-notificatiesysteem. Type <userinput>help:/kcontrol/kcmnotify</userinput> in &konqueror; of selecteer tabblad Hulp in de sectie <guilabel>Systeemnotificaties</guilabel> van het &kcontrol; voor meer informatie.</para>
<para>Om aangepaste notificaties voor een contactpersoon toe te voegen, klikt u met de rechtermuisknop op de contactpersoon in de lijst en kiest u Eigenschappen. Hiermee kunt u gesprekken starten, een aangepast geluidseffect afspelen, af een bericht weergeven voor die contactpersoon of groep. Anders kunt u de notificatie <quote>Een programma uitvoeren</quote> gebruiken voor bijzondere notificaties. Bijvoorbeeld: als u het programma <application>XOSD</application> (X On Screen Display) hebt geïnstalleerd, dan kunt u OSD online-notificaties krijgen door het volgende commando te verbinden met de gebeurtenis <quote>Gebruiker gaat online</quote>:</para>
<para><userinput>echo %s | osd_cat -o 100 -p bottom -A center -f -*-helvetica-*-r-*-*-24-*-*-*-*-*-*-* -O 2 -c gold</userinput></para>
<para>Volgens OhReally op het KDE-forum kunt u de online-notificaties ook laten voorlezen door ene spraaksynthesizer. Gebruik hiervoor het programma <ulink url="http://mambo.ucsc.edu/psl/mbrola">MBROLA</ulink> op de volgende manier:</para>
<para><userinput>echo %s | sed -e 's/online/onlaain/i' | /usr/local/bin/mbrdico.dutch.female</userinput></para>
<para>Het commando 'sed' in het midden zorgt er voor dat het woordje 'online' fonetisch wordt geformuleerd, zodat de synthesizer deze beter in het Nederlands uitspreekt.</para>
<term><guilabel>Alle geopende gesprekken waarschuwen wanneer ik weg ga</guilabel></term>
<listitem><para>Wees voorzichtig als u dit item activeert, er zal een bericht worden verzonden naar alle geopende gesprekken wanneer uw status op afwezig wordt gezet. Sommige personen ervaren dit als storend.</para></listitem>
<para>U kunt hier zoveel afwezig-berichten instellen als u wilt. Via de knop <guibutton>Status</guibutton> op de <link linkend="contact-list-layout-toolbar">hoofdwerkbalk</link> kunt u dan de juiste afwezigheidsreden selecteren wanneer u even <emphasis>afwezig</emphasis> bent.</para>
<term><guilabel>Gebeurtenissen in gespreksvenster tonen</guilabel></term>
<listitem><para>Sommige &im;-systemen geven extra informatie, zoals of personen het gesprek binnengaan/verlaten. Deze optie zorgt ervoor dat deze berichten in uw gespreksvenster worden getoond.</para></listitem>
<term><guilabel>Berichten die uw bijnaam bevatten accentueren</guilabel></term>
<listitem><para>Dit benadrukt de berichten in een gesprek waarin uw bijnaam voorkomt. Voor een meer uitgebreide controle over accentuering en andere gebeurtenissen, lees de sectie over de <link linkend="plugins-highlight">Accentueringsplugin</link>.</para></listitem>
<para>&kopete; kan een los bericht versturen of een gespreksvenster openen waarin de conversatie zichtbaar is terwijl u een gesprek voert. U kunt zelf bepalen welke standaard wordt gebruikt.</para>
<title>Beleid voor het groeperen van gespreksvensters</title>
<para>Als u gesprekken wilt groepperen met tabbladen in een venster, dan biedt &kopete; u verschillende manieren om het groeperen te definiëren.</para>
<para>De sectie Uiterlijk regelt de stijl van het gespreksvenster. Denk hierbij aan welke lettertypen, kleuren en emoticons gebruikt zullen worden.</para>
<para>Emoticons (ook wel bekend als smileys) zijn combinaties van lettertekens zoals <userinput>:-)</userinput> die er uitzien als een gezichtje. Emoticons kunnen gebruikt worden om uw stemming of expressie aan de ander uit te dragen. &kopete; kan optioneel grafische emoticons gebruiken in plaats van de lettertekens zelf.</para>
<para>Op dit tabblad kunt u bepalen welke set emoticons u wilt gebruiken, of het gebruiken van grafische emoticons volledig uitschakelen.</para>
<para>Kijk bij <link linkend="specialised">Gespecialiseerde handelingen</link> voor details over hoe u extra sets emoticons kunt installeren.</para>
<para>U kunt de stijl van het gespreksvenster wijzigen zodat het het uiterlijk van andere IM-programma's aanneemt. Bovendien kunt u uw eigen stijl aanmaken. Geïnstalleerde stijlen worden in de lijst links getoond, en in het hoofdgedeelte ziet u een voorbeeld van de stijl.</para>
<para>Stijlen die door anderen zijn ontwikkeld kunt u ophalen van <ulink url="http://kde-look.org">http://kde-look.org</ulink>.</para>
<para>Om een stijl te wijzigen, klik op <guibutton>Bewerken...</guibutton>. &kopete; verwerkt de gesprekken intern als XML en gebruikt de Extensible Stylesheet Language (<acronym>XSL</acronym>) om te specificeren hoe dit kan worden omgezet naar HTML. Om de stijlen te kunnen bewerken hebt u kennis van <acronym>HTML</acronym> en <acronym>XSL</acronym> nodig.</para>
<para>&kopete; biedt ondersteuning voor doorschijnende gespreksweergaven. U kunt hier de mate van doorzichtigheid instellen en een kleurtint instellen. De veranderingen in de doorschijnendheid zijn alleen van toepassing op nieuwe gespreksweergaven.</para>
<para>Als u dit uitschakelt worden &kopete;'s groepen verborgen, en de contacten opgedeeld in <guilabel>Online contacten</guilabel> en <guilabel> Offline contacten</guilabel>.</para>
<para>&kopete; toont contacten en groepen in een boomstructuur, waarbij contactpersonen inspringen. Voor een eenvoudiger uiterlijk kunt u het inspringen of het ordenen in een boomstructuur uitschakelen door bijhorende keuzevakjes te deselecteren.</para>
<para>Er zijn diverse manieren waarop u de contactenlijst kunt laten weergeven. <guilabel>Gedetailleerd met foto's</guilabel> is wellicht een vermelding waard, hiermee kunt u de contactenlijst met foto's uit het &im;-systeem of het Adresboek van KDE laten weergeven.</para>
<para>Hiermee wordt de mate van animatie van de contactenlijst ingesteld. Dit uitschakelen zorgt ervoor dat Kopete beter reageert op langzamere machines.</para>
<para>Bij enkele &im;-systemen kunt u zien of contacten wel of niet op hun computer actief zijn. Met deze optie kunt u de kleur van de inactieve contacten wijzigen.</para>
<para>U kunt &kopete; uitbreiden met enkele speciale functies die vermakelijk of nuttig voor u kunnen zijn. Open de dialoog <guilabel>Plugins instellen</guilabel> via menuoptie <menuchoice><guimenu>Instellingen</guimenu><guimenuitem>Plugins instellen...</guimenuitem></menuchoice>.</para>
<para>U kunt de plugins aan- of uitzetten in het linker gedeelte van de pagina. In het rechter gedeelte kunt u de geselecteerde plugin instellen. Voor meer informatie over elke plugin kunt u terecht bij het <link linkend="plugins">volgende hoofdstuk</link>.</para>
<para>&kopete; biedt enkele plugins aan die op zich geen functionaliteit aanbieden die noodzakelijk is voor instant messaging, maar voor sommige gebruikers erg handig zijn.</para>
<para><guilabel>Automatisch vervangen</guilabel> is een plugin waarmee u vaak foutgespelde fouten automatisch kunt corrigeren, of tijd besparen door afkortingen te gebruiken die veelgebruikte lange woorden automatisch aanvullen.</para>
<para><guilabel>Verbindingsstatus</guilabel> is handig voor modemgebruikers of andere gebruikers die geen permanente internetverbinding hebben. De plugin houdt in de gaten of u een actieve internetverbinding hebt, en zodra die is gevonden zet de plugin uw accounts online.</para>
<para>met de plugin <guilabel>Cryptografie</guilabel> kunt u gebruik maken van <application>GnuPG</application> om uw conversaties te versleutelen. Let op: dit is iets anders dan SSL. SSL beschermt het bericht tegen verandering en het onderscheppen van de berichtinhoud tijdens de verzending, maar garandeert niet of de persoon die het bericht leest de beoogde ontvanger is. Met Cryptografie kunt u de berichttekst versleutelen, waarbij alleen de beoogde ontvanger de juiste sleutel heeft om het bericht te ontcijferen en lezen. Dit is overigens geen garantie dat de ontvanger het bericht krijgt te lezen dat u hebt verzonden! Omdat eenieder die de publieke sleutel van de ontvanger heeft een versleuteld bericht aan deze persoon kan sturen is het in principe mogelijk dat iemand uw bericht onderschept en vervangt door een geheel ander bericht. De ontvanger zal hier niets van merken.</para>
<para>Om cryptografie te kunnen gebruiken, selecteer uw <application>GnuPG</application>-sleutel in de configuratiedialoog. Als u het keuzevakje <guilabel>Uitgaande berichten met deze sleutel versleutelen</guilabel>, dan worden de berichten ook met uw eigen sleutel versleuteld. Dit is handig, omdat u dan ook uw eigen berichten op een later tijdstip kunt teruglezen. Selecteer vervolgens in het contextmenu van elke contact waarbij u cryptografie wilt gebruiken de menuoptie <menuchoice><guimenuitem>Publiekelijke cryptografische sleutel selecteren</guimenuitem></menuchoice>. U zult vervolgens worden gevraagd om uw wachtwoord (passphrase).</para>
<para>De plugin <guilabel>Aanwijzen</guilabel> werkt ongeveer zoals e-mailfilters. U kunt dus bepalen wat er gebeurt als reactie op bepaalde berichten. Naast het accentueren van tekst kunt u ook geluiden laten afspelen.</para>
<para>De plugin <guilabel>Geschiedenis</guilabel>, indien geactiveerd, registreert alle conversaties van elk &im;-systeem, waardoor u op een later tijdstip oude conversaties kunt teruglezen. Als de plugin actief is verschijnt de optie <menuchoice><guimenuitem>Geschiedenis</guimenuitem></menuchoice> in het contextmenu van de metacontacten. Klik erop om de geschiedenis van die metacontact te bekijken.</para>
<para>Het volgende item wordt toegevoegd aan de menu's van de contactlijst:</para>
<para>Met KopeteTeX kunnen wetenschappers en wiskundigen gesprekken houden met gebruikmaking van de opmaaktaal LaTeX. Uitdrukkingen tussen $$ worden als een afbeelding in het chatvenster weergegeven, en geknipt en geplakt als de originele LaTeX. Hiervoor dient u LaTeX geïnstalleerd te hebben.</para>
<para>In samenwerking met een webcam en het pakket <application>Video4Linux</application> detecteert deze plugin of u niet langer achter uw computer zit, waarna &kopete; automatisch op <emphasis>Afwezig</emphasis> wordt gezet.</para>
<para>Met de plugin <guilabel>Luistert naar</guilabel> kunt u de personen waarmee u converseert laten weten naar welke muziek u op dat moment luistert. Typ <userinput>/media</userinput> in een gesprek, of kies menuoptie <menuchoice><guimenu>Hulpmiddelen</guimenu><guimenuitem>Media-info verzenden</guimenuitem></menuchoice> in het gespreksvenster.</para>
<para>Deze plugin gebruikt een database om gegevens over de activiteitspatronen van uw contacten te verzamelen. Hiermee kunt u bijvoorbeeld zien wanneer een contact normaal gesproken online is.</para>
<para>Met Teksteffect kunt u grappige effecten toevoegen aan uw berichten voordat u ze verzendt. U kunt bijvoorbeeld de kleur ervan wijzigen of tekst omzetten van kleine letters naar hoofdletters en andersom. Vergeet echter niet dat u deze plugin hebt geactiveerd. We hebben diverse bugrapporten ontvangen van <guilabel>Teksteffect</guilabel>-gebruikers met een slecht geheugen!</para>
<para>Met de plugin Vertaler kunt u een voorkeurtaal voor elke metacontact opgeven. Vervolgens worden de berichten die u naar deze persoon stuurt, of ontvangt van die persoon laten vertaald door web-gebaseerde vertaaldiensten zoals <trademark>Google</trademark> en <trademark>Babelfish</trademark>. Stel uw eigen taal in in de instellingendialoog van deze plugin. Voor elke contact kunt u een eigen taal opgeven in het bijhorende contextmenu.</para>
<para>Het volgende item wordt toegevoegd aan de menu's van het gespreksvenster:</para>
<para>Met de plugin "Webaanwezigheid" kunt u uw &im;-aanwezigheid op het web publiceren. Voer het pad in naar een ftp-server (bijvoorbeeld) om een klein stukje html aan dat bestand toe te voegen. Op die manier kunt u uw aanwezigheid op uw webpagina publiceren. Dankzij &kde;'s netwerktransparantie is dit eenvoudig te realiseren. Handig voor bloggers om vrienden te maken, of u kunt het gebruiken voor uw &im; in een zakelijke omgeving.</para>
<para>Voorbeeld: <userinput>sftp://gebruikersnaam@eenhost.nl/pad/naar/homes/gebruiker/im.html</userinput> gebruikt het protocol <acronym>SFTP</acronym> om uw aanwezigheid direct naar een webserver te uploaden.</para>
<para>Lees de <ulink url="help:/tdeioslave/index.html">handboeken van de TDEIO-slaves</ulink> voor meer tips over netwerkprotocollen.</para>
<para>&kopete; is zo ontworpen dat het vrij eenvoudig is om zelf plugins aan te maken die extra functies aan het programma toevoegen. Dus als u een leuk idee hebt om &kopete; nog beter te maken, <link linkend="intro-to-kopete-web">lees dan deze informatie</link>!</para>
<question><para>Wat betekent &kopete;? Hoe spreek ik het uit?</para></question>
<answer><para>De naam &kopete; is afgeleid van het Chileense woord Copete, wat <quote>een drankje met je vrienden</quote> betekent. Duncan, de oorspronkelijke auteur, heeft een <ulink type="audio/vorbis" url="http://kopete.kde.org/files/kopete_en.ogg">geluidsopname</ulink> gemaakt van de uitspraak van Kopete.</para></answer>
<question><para>Als ik onder de naam van een gebruiker meer dan één messaging-dienst in mijn contactlijst heb staan, en ik klik op de naam van die persoon, dan opent &kopete; een berichtvenster van de verkeerde &im;-dienst.</para>
<answer><para>U kunt de volgorde waarin &kopete; probeert om berichten te versturen wijzigen met behulp van de pijlen op/neer in de hoek rechtsonder in het configuratiescherm van het account. Kopete begint met de accounts die bovenaan staan. Verder kijkt Kopete naar de status van de persoon in elk &im;-systeem. Het &im;-systeem met de hoogste statuswaarde zal als eerste worden gekozen. Bijvoorbeeld, als een persoon lid is van drie &im;-systemen, waarbij hij bij twee is gemarkeerd als afwezig, en bij de derde als online, dan zal Kopete het derde &im;-systeem als eerste gebruiken.</para><tip><para>Als u op het kleine procotolpictogram rechts van het menuoptie klikt, in plaats van op de naam van de persoon, dan zal &kopete; die &im;-dienst gebruiken.</para></tip>
<question><para>Ik heb een verbinding nodig via een SOCKS-proxy, maar kan geen enkele proxy-configuratie vinden in &kopete;. Hoe kan ik &kopete; instellen zodat het programma gebruik kan maken van SOCKS?</para>
<listitem><para><trademark>MSN</trademark>, <trademark>ICQ</trademark>, <trademark>AIM</trademark>, Jabber en Yahoo maken gebruik van de netwerkinfrastructuur van &kde;. De proxydetails van deze diensten kunt u instellen in het <application>&kde; Configuratiecentrum</application>, module <menuchoice><guimenu>Internet en netwerk&</guimenu><guimenuitem>Proxy</guimenuitem></menuchoice>.</para></listitem>
<para>De emoticons zijn vrij eenvoudig te installeren. Plaats een map met de pictogrambestanden samen met een XML-bestand dat het omzetten van tekst naar afbeelding beschrijft in de map $TDEDIR/share/apps/kopete/pics/emoticons (of $TDEHOME, zoals /home/rinse/.trinity/).</para>
<listitem><para>Kopieer de uitgepakte map naar $TDEDIR/share/apps/kopete/pics/emoticons of ~/.trinity/share/apps/kopete/pics/emoticons (of waar op uw systeem $TDEHOME zich bevindt)</para></listitem>
<listitem><para>Selecteer menuoptie "&kopete; instellen" in menu "Instellingen" en klik op de sectie "Uiterlijk" in het linkerpaneel van de configuratiedialoog. Klik vervolgens op tabblad "Emoticons". </para></listitem>
<listitem><para>Selecteer in de lijst de set emoticons die u zojuist hebt geïnstalleerd</para></listitem>
<listitem><para>Nu kunt u uw nieuw-geïnstalleerde emoticons in &kopete; gebruiken</para></listitem>
<para>Om de protocolpictogrammen te vervangen dient u de pictogrambestanden in $TDEDIR/share/apps/kopete/icons te vervangen, of als u liever niet in systeemmappen iets wijzigt, de nieuwe pictogrammen in dezelfde map plaatsen onder $TDEHOME (dus bijv. ~/.trinity/share/apps/kopete/icons). Momenteel zijn er geen vervangingen voor al deze pictogrammen beschikbaar.</para>
<listitem><para>Duncan Mac-Vicar Prett (duncan at kde org): oorspronkelijke auteur, ontwikkelaar en projectleider</para></listitem>
<listitem><para>Till Gerken (till at tantalo net): ontwikkelaar, onderhoud van Jabber</para></listitem>
<listitem><para>Olivier Goffart (ogoffart at tiscalinet be): ontwikkelaar, onderhoud van de MSN-plugin</para></listitem>
<listitem><para>Andy Goossens (andygoossens at telenet be): onderhoud van huidige versie</para></listitem>
<listitem><para>Grzegorz Jaskiewicz (gregj at pointblue com pl): ontwikkelaar, onderhoud van Gadu-gadu-plugin</para></listitem>
<listitem><para>Jason Keirstead (jason at keirstead org): ontwikkelaar, onderhoud van IRC-plugin, website</para></listitem>
<listitem><para>Martijn Klingens (klingens at kde org): ontwikkelaar, MSN-hacker</para></listitem>
<listitem><para>Matt Rogers (matt at kde org): ontwikkelaar, onderhoud van de Yahoo-plugin en de Oscar-plugin</para></listitem>
<listitem><para>Richard Smith (lilachaze at hotmail com): ontwikkelaar, UI-onderhouder</para></listitem>
<listitem><para>Will Stephenson (lists at stevello free-online co uk): ontwikkelaar, pictogrammen, plugins, auteur van de handleiding</para></listitem>
<title>Voorgaande ontwikkelaars (Galerij de Groten van &kopete;)</title>
<para>Deze personen hebben in het verleden meegewerkt aan &kopete;. Neem geen contact met ze op voor vragen over &kopete;, aangezien ze niet langer aan dit project verbonden zijn. We zijn hun eeuwig dankbaar voor hun bijdragen. </para>
<para>Documentatie copyright 2003,2004,2005 Will Stephenson (lists at stevello free-online co uk), copyright 2005 Matt Rogers (mattr at kde org). </para>
<para>Als u &kopete; als onderdeel van uw distributie hebt geïnstalleerd, dan hebt u deze bibliotheken waarschijnlijk al.</para>
<para>De Gadu-Gadu-plugin heeft het pakket libgadu nodig. Kijk voor meer informatie op <ulink url="http://gj.pointblue.com.pl/projects/kopete/">deze pagina</ulink>.</para>
<para>De plugin "Luistert nu naar" heeft libxxm nodig als u <application>XMMS</application> als audiospeler gebruikt. Deze bibliotheek wordt met vrijwel alle distributies meegeleverd en is ook beschikbaar als onderdeel van XMMS op <ulink url="http://www.xmms.org">de webpagina van xmms</ulink>.</para>
