<para>Niniejszy rozdział wyjaśni znaczenie terminów: okno, edycja, dokument, ramka , edytor. Pozwoli to czytelnikowi na bardziej efektywną pracę z &kate;.</para>
<para><indexterm><primary>Okno główne</primary></indexterm> Okno główne w &kate; jest standardowym oknem środowiska &kde; z dodatkowymi paskami bocznymi zawierającymi widoki narzędzi. Dostępny jest pasek menu ze standardowymi poleceniami, jak też pasek narzędzi ze skrótami do najczęściej używanych poleceń.</para>
<para>Najważniejszą częścią okna jest obszar edycji domyślnie wyświetlający pojedyncze okno edytora tekstu, w którym można pracować z dokumentem.</para>
<para>Widoki narzędzi mogą być rozmieszczane w różnych panelach. Zmiana ich położenia możliwa jest po naciśnięciu prawego przycisku myszki na pasku bocznym i skorzystaniu z menu kontekstowego.</para>
<para>Pozycja widoku narzędzi może być zmieniona na <emphasis>trwałą</emphasis> w menu kontekstowym. Ponieważ każdy pasek boczny może zawierać kilka zestawów narzędzi to ustawienie zachowania na "trwały" spowoduje jednoczesne wyświetlenie kilku zestawów narzędzi.</para>
<para><indexterm><primary>Obszar edycji</primary></indexterm> W programie &kate; możliwe jest otwarcie więcej niż jednego dokumentu jednocześnie oraz podzielenie obszaru edycyjnego na dowolną liczbę ramek, podobnie jak w programach &konqueror; lub <application>emacs</application>. Dzięki temu użytkownik może wyświetlić kilka widoków tego samego dokumentu jednocześnie, co jest pomocne gdy np. kod programu zawiera definicje zmiennych w górnej części pliku. Można też oglądać plik nagłówkowy programu w jednej ramce, równocześnie edytując plik implementacji w innej ramce.</para>
<para>Jeśli dokument jest otwarty w kilku ramkach, to zmiany dokonane w jednej są natychmiast widoczne w pozostałych. Odnosi się to zarówno do zmian w tekście jak i do operacji zaznaczania. Operacje szukania lub ruchu kursora dotyczą tylko aktywnego okna.</para>
<para>W momencie podziału okna edytora na dwie ramki, obszar edycji jest dzielony na dwie równe części wyświetlające bieżący dokument. Nowa ramka pojawi się na dole (w przypadku podziału poziomego) lub po prawej stronie (w przypadku podziału pionowego). Nowa ramka staje się aktywna, co jest sygnalizowane odpowiednim kolorem obramowania ramki.</para>
<para><indexterm><primary>Lista dokumentów</primary></indexterm> Lista dokumentów pokazuje spis wszystkich dokumentów obecnie otwartych przez &kate;. Zmodyfikowane pliki oznaczane są małą ikoną <guiicon>dyskietki</guiicon> po lewej stronie.</para>
<para>Jeśli otwartych jest więcej plików o tej samej nazwie (ale np. zlokalizowanych innych folderach) to nazwa kolejnych plików będzie rozszerzona dołączoną liczbą <quote>(2)</quote> i tak dalej. Po najechaniu myszką na nazwę dokumentu wyświetli się podpowiedź podająca pełną ścieżkę dostępu (pozwala to na wybranie właściwego pliku).</para> <para>Aby wyświetlić dany plik w bieżącej ramce, należy kliknąć na jego nazwę w liście dokumentów lewym przyciskiem myszy.</para>
<para>Lista dokumentów może być sortowana na kilka sposobów. Kliknięcie prawym przyciskiem myszy pozwala wybrać kolejność sortowania za pomocą kontekstowego menu <guisubmenu>Sortuj wg.</guisubmenu>. Dostępne są następujące możliwości: <variablelist>
<para>Zmiany w dokumentach będą przedstawiane na liście za pomocą zmienionych kolorów tła pod nazwą dokumentu. Każda edycja dokumentu wzmacnia nasycenie koloru tła tak, że ostatnio edytowane dokumenty mają kolor najbardziej wyrazisty. Pozwala to na łatwą identyfikację dokumentów, którymi w danej chwili zajmuje się użytkownik. Funkcja ta może zostać wyłączona w karcie <link linkend="config-dialog-documentlist">Lista dokumentów</link> okna konfiguracji.</para>
<para><indexterm><primary>Przeglądarka systemu plików</primary></indexterm> Przeglądarka systemu plików wyświetla listę katalogów, pozwalając na wybranie i otwarcie pliku z pokazywanego katalogu w bieżącej ramce okna edycyjnego.</para>
<listitem><para>Powoduje przejście do katalogu, który był poprzednio wyświetlany.Ten przycisk jest nieaktywny, jeśli wcześniej nie otwarto żadnego innego katalogu.</para></listitem>
<listitem><para>Powoduje przejście do następnego katalogu z historii przeglądania. Ten przycisk jest nieaktywny, jeśli nie ma następnego katalogu w historii.</para></listitem>
<listitem><para>Powoduje przejście do katalogu, w którym znajduje się bieżący dokument. Ten przycisk jest nieaktywny, jeśli dokument jest nowy, niezapisany lub jeśli nie da się określić katalogu, w którym się znajduje.</para></listitem>
<para>Tutaj można wpisać ścieżkę dostępu do katalogu, który użytkownik chce przeglądać. Pole &URL; przechowuje listę poprzednio wpisywanych ścieżek. Wybranie jednej z nich możliwe jest za pomocą przycisku rozwijania listy po prawej stronie pola.</para>
<tip><para>Pole &URL; posiada funkcję automatycznego uzupełniania nazw katalogów. Metoda uzupełniania może być wybrana po naciśnięciu prawego przycisku myszki na polu tekstowym.</para></tip>
<para>Pozwala na filtrowania listy plików wyświetlonych w oknie według zdefiniowanych kryteriów. Można wykorzystać standardowe maski filtra plików, a w przypadku podawania więcej niż jednej maski poszczególne pozycje należy rozdzielić spacjami np: <userinput>*.cpp *.h *.moc</userinput>.</para>
<para>Aby wyświetlić wszystkie pliki należy wprowadzić w tym polu gwiazdkę: <userinput>*</userinput>.</para>
<para>Pole filtra nazw plików zachowuje 10 ostatnich wpisów. Aby wybrać któryś z nich, należy skorzystać z przycisku rozwijania listy po prawej stronie pola.</para>
<para><indexterm><primary>Konsola</primary></indexterm> Wbudowana konsola jest kopią programu &konsole; dla środowiska &kde;. Można ją włączyć w menu <menuchoice><guimenu>Okno</guimenu><guimenuitem>Widoki narzędzi </guimenuitem> <guimenuitem>Pokaż panel Konsola</guimenuitem></menuchoice> lub przez naciśnięcie klawisza <keycombo action="simul"><keycap>F7</keycap></keycombo>. Dodatkowo, jeżeli włączona została opcja <link linkend="config-dialog-general-sync-konsole">Synchronizuj konsolę z aktywnym dokumentem</link> to katalog roboczy w konsoli będzie zawsze ustawiany na ścieżkę do katalogu, w którym znajduje się bieżący dokument.</para>
<para>Domyślnie konsola w oknie &kate; znajduje się na dole, pod obszarem edycji.</para>
<para>Program &konsole; można dodatkowo konfigurować. Po naciśnięciu prawego przycisku myszki otworzy się kontekstowe menu z listą dostępnych opcji. Więcej informacji o korzystaniu z &konsole; dostępne jest w podręczniku dla tego programu.</para>
<para>W menu <guimenu>Narzędzia</guimenu> dostępne jest podmenu <guisubmenu>Narzędzia zewnętrzne</guisubmenu>. Pozycje z tego menu służą do uruchamiania programów wykonujących operację na danych związanych z bieżącym dokumentem. Może do nich zostać przekazana na przykład: ścieżka do pliku, katalog, cały tekst dokumentu lub jego zaznaczony fragment.</para>
<para>Narzędzia zewnętrzne użytkownik może definiować samodzielnie w karcie <link linkend="config-dialog-externaltools">Narzędzia zewnętrzne</link> okna konfiguracji &kate;. </para>