<para>&tdm; udostępnia interfejs graficzny do logowania w systemie. Pyta o nazwę użytkownika i hasło, uwierzytelnia użytkownika i rozpoczyna <quote>sesję</quote>. &tdm; odróżnia się (pozytywnie) od &xdm; w wielu sprawach.</para>
<para>Każdy użytkownik wykorzystuje jednego menedżera okien lub środowisko i nie zmienia zbyt często swoich przyzwyczajeń, albo nie widzi trudności w modyfikacji jednego pliku.</para>
<para>Ten scenariusz będzie wystarczający w wielu przypadkach (dla jednego, ale też wielu użytkowników), kiedy po prostu uruchamia się komputer i loguje do swojego ulubionego środowiska.</para>
<para>Jeśli jeszcze nie istnieje, dodaj do <filename>~/.xinitrc</filename> wiersz z poleceniem uruchamiającym Twoje ulubione środowisko lub menedżera okien.</para>
<para>Dla &kde; trzeba wpisać:</para>
<screen><userinput>starttde</userinput></screen>
<para>Jeśli używasz innego menedżera okien lub środowiska, poszukaj właściwego polecenia w jego dokumentacji.</para>
<para>Na tym etapie użycie polecenia <userinput><command>startx</command></userinput> w wierszu poleceń powinno uruchomić X Window z sesją &kde;. Następne zadanie to wykorzystanie &tdm;.</para>
<para>Powinno pojawić się okno logowania, które jest opisane dokładniej w <xref linkend="login"/>.</para>
<para>Po wpisaniu nazwy użytkownika i hasła lub pozostawieniu opcji <option>domyślna</option> jako typu sesji, powinna się rozpocząć nowa sesja &kde;.</para>
<para>Jeśli dany komputer wykorzystują także inni użytkownicy, powtórz powyższą procedurę dla każdego z nich.</para>
<para>Jest to krótkie wprowadzenie, które zajmuje się tylko uruchomieniem &tdm;. Zapewne zajdzie potrzeba dokładniejszej konfiguracji, na przykład ukrycia nazw użytkowników systemowych, zezwalania na kolejne sesje i tak dalej. Jak tego dokonać dowiesz się z dalszej części tego podręcznika.</para>
<para>(Opcjonalnie) Obrazek związany z użytkownikiem (na przykład cyfrowa fotografia). Kliknięcie na obrazku jest równoważne wpisaniu odpowiedniej nazwy użytkownika w pole <guilabel>Nazwa użytkownika:</guilabel>. (Ta właściwość jest wzorowana na oknie logowania w systemie &IRIX;).</para>
<para>Lista rozwijana <guilabel>Menu</guilabel>, która pozwala na wykorzystywanie &tdm; do rozpoczynania sesji używających różnych, zainstalowanych w systemie, menedżerów okien i środowisk.</para>
<para>(Opcjonalnie) Obszar po prawej od pól <guilabel>Nazwa użytkownika:</guilabel>, <guilabel>Hasło:</guilabel> i <guilabel>Typ sesji:</guilabel>. Może być wykorzystywany do wyświetlania statycznego obrazu lub zegara analogowego.</para>
<para>Przycisk <guibutton>Zaloguj</guibutton>, który powoduje sprawdzenie poprawności wpisanej nazwy użytkownika i hasła. Jeśli to zakończy się sukcesem, rozpoczynana jest nowa sesja wybranego typu.</para>
<para>Przycisk <guibutton>Wyczyść</guibutton>, którego wciśnięcie powoduje wyczyszczenie zawartości pól <guilabel>Nazwa użytkownika</guilabel> i <guilabel>Hasło</guilabel>.</para>
<para>(Na komputerze lokalnym) <guimenuitem>Ponowne uruchomienie serwera X</guimenuitem>. Zatrzymuje &X-Server;, uruchamia jego nową kopię. Następnie pokazywane jest ponownie okno logowania. Ta opcja jest użyteczna, jeśli wyświetlanie działa źle.</para>
<para>(Na komputerze zdalnym) <guimenuitem>Zamknij połączenie</guimenuitem>. Powoduje zakończenie istniejącego połączenia do serwera &XDMCP;. Jeśli nastąpiło ono przez okno do wybierania serwera (X chooser), zobaczysz je ponownie. W przeciwnym wypadku zostanie tylko ponowne uruchomiony &X-Server; i pokazane okna logowania.</para>
<para>(Opcjonalnie na komputerze lokalnym) <guimenuitem>Przełącz na konsolę</guimenuitem>. &X-Server; zakończy działanie, pokazany zostanie ekran logowania na konsoli. &tdm; spowoduje włączenie graficznego logowania jeśli nikt nie będzie zalogowany na konsoli przez pewien czas.</para>
<para>Zamknięcie systemu i ponowne uruchomienie komputera. W systemach, gdzie używane jest <application>Lilo</application>, pojawia się dodatkowa rozwijana lista. Pozwala na wybranie systemu (lub wersji jądra), który ma być uruchomiony przy następnym starcie komputera.</para>
<para>&X-Server; zostaje zatrzymany, a system powraca do trybu konsoli. Dzieje się to przez zmianę poziomu działania (runlevel) na 3. Wykorzystanie tej opcji będzie użyteczne przed uaktualnieniem lub zmianą konfiguracji X11.</para>
<para>Wciśnięcie przycisku <guibutton>OK</guibutton> powoduje wykonanie wybranej akcji; przycisk <guibutton>Anuluj</guibutton> pozwala na powrót do głównego okna &tdm;. </para>
<para>W tym rozdziale zakłada się, że &tdm; już działa w Twoim systemie i chcesz w pewien sposób zmienić jego zachowanie.</para>
<para>Kiedy &tdm; rozpoczyna działanie, odczytuje konfigurację z katalogu <filename class="directory">$TDEDIR/share/config/tdm/</filename> (może to być także <filename class="directory">/etc/kde3/tdm/</filename> lub inna lokalizacja).</para>
<para>Głównym plikiem konfiguracyjnym jest &tdmrc;. Wszystkie odwołania do innych plików są w nim zawarte. Mogą one mieć dowolne nazwy i znajdować się w dowolnym katalogu - ale zazwyczaj nie będzie to miało większego sensu z oczywistych przyczyn (szczególnym wyjątkiem są odwołania do plików konfiguracyjnych programu &xdm; - jednak podczas instalacji &tdm; importuje te ustawienia, jeśli tylko znajdzie &xdm;).</para>
<para>W związku z tym, że &tdm; działa zanim zalogują się użytkownicy, nie jest związany z żadnym z nich. Nie ma też więc oddzielnych plików konfiguracyjnych, wszyscy dzielą jeden &tdmrc;. Wynika z tego, że konfiguracja &tdm; może być zmieniana tylko przez tych, którzy mają prawo do zapisu pliku <filename>$<envar>TDEDIR</envar>/share/config/tdm/tdmrc</filename> (zazwyczaj ograniczone do administratorów systemu zalogowanych jako <systemitem class="username">root</systemitem>).</para>
<para>Możesz przeglądać &tdmrc; używany w Twoim systemie. Konfiguracja &tdm; następuje przez jego modyfikację. Inną metodą jest wykorzystanie graficznego narzędzia z &kcontrolcenter-dopelniacz; (<menuchoice><guisubmenu>Administracja systemu</guisubmenu><guimenuitem>Menedżer logowania</guimenuitem></menuchoice>), które jest opisane w <ulink url="help:/kcontrol/login-manager.html">plikach pomocy &kcontrolcenter-dopelniacz;</ulink>. </para>
<para>Pozostała część tego rozdziału omawia konfigurację &tdm; za pomocą modułu &kcontrolcenter-dopelniacz;, a <link linkend="tdm-files">następny</link> opisuje opcje dostępne w samym &tdmrc;. Jeśli potrzebujesz ustawień tylko dla użytkowników lokalnych, moduł &kcontrolcenter-mianownik; powinien być wystarczający. Jeśli jednak chcesz wykorzystywać zdalne logowanie albo mieć wiele jednocześnie działających sesji &tdm;, czytaj dalej.</para>
<title>Moduł menedżera logowania w &kcontrolcenter-miejscownik;</title>
<para>Przy pomocy tego modułu możesz skonfigurować graficznego menedżera logowania &kde;, czyli &tdm;. Masz możliwość wpływania na wygląd ekranu logowania, na to, kto może wykorzystywać menedżera logowania i kto może zakończyć pracę komputera.</para>
<note><para>Wszystkie ustawienia zostaną zapisane do pliku konfiguracyjnego &tdmrc;, który w swoim pierwotnym stanie zawiera wiele komentarzy pomagających osiągnąć pożądane zachowanie &tdm;. Wykorzystanie modułu &kcontrolcenter-dopelniacz; spowoduje usunięcie tych komentarzy. Wszystkie dostępne w &tdmrc; opcje są opisane w <xref linkend="tdm-files"/>.</para>
<para>W opisach wszystkich opcji w tym rozdziale znajdują się odnośniki do ich odpowiedników w &tdmrc;. Wszystkie opcje z modułu &kcontrol; są dostępne w &tdmrc;, ale nie odwrotnie.</para></note>
<para>Rozdział ten jest podzielony na kilka części: <link linkend="tdmconfig-appearance"><guilabel>Wygląd TDM</guilabel></link>, <link linkend="tdmconfig-font"><guilabel>Czcionka</guilabel></link>, <link linkend="tdmconfig-background"><guilabel>Tło</guilabel></link>, <link linkend="tdmconfig-shutdown"><guilabel>Zamykanie</guilabel></link>, <link linkend="tdmconfig-users"><guilabel>Użytkownicy</guilabel></link> i <link linkend="tdmconfig-convenience"><guilabel>Ułatwienia</guilabel></link>.</para>
<para>Możesz przełączać między sekcjami używając kart na górze okna.</para>
<note><para>Bez uprawnień administratora nie możesz zmieniać ustawień w tym module. Aby je uzyskać kliknij przycisk <guibutton>Tryb administratora</guibutton> i podaj właściwe hasło.</para></note>
<para>Na tej karcie można zmieniać wygląd &tdm;, menedżera logowania dla &kde;.</para>
<para><guilabel>Powitanie:</guilabel> to tytuł okna logowania. Ustawianie go jest szczególnie przydatne, jeśli logujesz się na kilka serwerów. W tytule okna możesz używać różnych ciągów specjalnych, które są opisane razem z kluczem <link linkend="option-greetstring"><option>GreetString</option></link> w &tdmrc;. </para>
<para>Dalej możesz zdecydować, co ma być wyświetlane w oknie logowania: czas systemowy, logo, albo nic. Wyboru tego dokonuje się poprzez zaznaczenie odpowiedniego przycisku z grupy oznaczonej <guilabel>Logo:</guilabel>. Odpowiada to opcji <link linkend="option-logoarea"><option>LogoArea</option></link> w &tdmrc;</para>
<para>Jeśli wybierzesz <guilabel>Pokaż logo</guilabel>, to masz następujące możliwości:</para>
<para>Jeśli nie określisz loga, zostanie wykorzystany plik domyślny: <filename>$<envar>TDEDIR</envar>/share/apps/tdm/pics/tdelogo.png</filename>.</para>
<para>Okno logowania jest zazwyczaj wyświetlane na środku ekranu. Jeśli chcesz zmienić jego położenie, użyj opcji <guilabel>Położenie:</guilabel>. Możesz podać pozycję względną środka okna (w procentach rozmiaru ekranu) względem lewego górnego rogu ekranu. Do tego służą pola <guilabel>X:</guilabel> oraz <guilabel>Y:</guilabel>. Opcja ta odpowiada kluczowi <link linkend="option-greeterpos"><option>GreeterPos</option></link> z &tdmrc;.</para>
<para>Podczas gdy styl &kde; zależy od ustawień użytkownika, ten wykorzystywany przez &tdm; jest konfigurowany przy pomocy opcji <guilabel>Styl użytkownika</guilabel> i <guilabel>Zestaw kolorów</guilabel>. Odpowiadają one kluczom <link linkend="option-guistyle"><option>GUIStyle</option></link> i <link linkend="option-colorscheme"><option>ColorScheme</option></link> z &tdmrc;.</para>
<para>Niżej znajduje się lista rozwijana pozwalająca wybrać język używany przez okno logowania. Odpowiada to kluczowi <option>Language</option> z &tdmrc;.</para>
<para>W tej części modułu możesz zmienić czcionki wykorzystywane w oknie logowania. Dostępne są tylko te, do których dostęp mają wszyscy użytkownicy.</para>
<para>Z listy rozwijanej możesz wybrać trzy różne style czcionek (<guilabel>Ogólne</guilabel>, <guilabel>Błędy</guilabel>, <guilabel>Powitanie</guilabel>). Kiedy klikniesz przycisk <guibutton>Wybierz...</guibutton>, pojawi się okno dialogowe służące do ustawiania parametrów stylu czcionki.</para>
<para>Tutaj możesz zmienić tło wykorzystywane przed zalogowaniem się użytkownika. Istniejące opcje to pojedynczy kolor lub wykorzystanie obrazka. Jeśli tłem jest wyśrodkowany obrazek i nie zajmuje on całego ekranu, to obszar wokół niego będzie miał kolor taki jak wybrany kolor tła.</para>
<para>Lista rozwijana powyżej przycisków kolorów pozwala wybrać jeden z kilku dostępnych sposobów przenikania. Na małym monitorze znajdującym się na górze okna pokazywany jest podgląd wybranego ustawienia. Istniejące możliwości to:</para>
<listitem><para>Po wybraniu tego trybu użyj przycisku koloru (<guibutton>Kolor 1</guibutton>). Wybrany kolor będzie pokrywał całe tło.</para></listitem>
<listitem><para>Po wybraniu tego trybu masz do dyspozycji oba przyciski kolorów. </para> <para>Wzorzec wybierasz klikając przycisk <guilabel>Ustawienia</guilabel>. Otwarte zostanie nowe okno, które daje możliwość wybrania wzorca. Wystarczy wybrać dowolny wzorzec, a następnie kliknąć <guilabel>OK</guilabel>, a &kde; zastosuje do tego wzorca wcześniej wybrane dwa kolory. Aby uzyskać dostęp do większej liczby wzorców, zajrzyj do działu pomocy <ulink url="help:/kcontrol/background/index.html#bkgnd-patterns">Tło: Dodawanie, usuwanie i zmiana wzorców</ulink>.</para></listitem>
<listitem><para>Zaznaczając tą opcję możesz spowodować, aby &kde; używało zewnętrznego programu do rysowania tła. Może być to dowolnie wybrany przez Ciebie program. Aby uzyskać więcej informacji na ten temat, zajrzyj do rozdziału pomocy <ulink url="help:/kcontrol/background/index.html#bkgnd-programs">Tło: Korzystanie z zewnętrznego programu</ulink>.</para></listitem>
<listitem><para>Wybierając ten tryb, zaznaczasz dwa kolory (korzystając z obu przycisków kolorów). &kde; zostanie wtedy uruchomione z <guilabel>Kolorem 1</guilabel> po lewej stronie ekranu, przechodzącym powoli w <guilabel>Kolor 2</guilabel> po prawej stronie ekranu.</para></listitem>
<listitem><para>Wybierając ten tryb, zaznaczasz dwa kolory (korzystając z obu przycisków kolorów). &kde; zostanie wtedy uruchomione z <guilabel>Kolorem 1</guilabel> na górze ekranu przechodzącym powoli w <guilabel>Kolor 2</guilabel> na dole ekranu.</para></listitem>
<listitem><para>Wybierając ten tryb, zaznaczasz dwa kolory (korzystając z obu przycisków kolorów). &kde; zostanie wtedy uruchomione z <guilabel>Kolorem 1</guilabel>znajdującym się w każdym rogu ekranu, przechodzącym w <guilabel>Kolor 2</guilabel> na środku ekranu.</para></listitem>
<listitem><para>Wybierając ten tryb, zaznaczasz dwa kolory (korzystając z obu przycisków kolorów). &kde; zostanie wtedy uruchomione z <guilabel>Kolorem 1</guilabel>znajdującym się w każdym rogu ekranu, przechodzącym w <guilabel>Kolor 2</guilabel> aż do środka ekranu. Forma tego gradientu jest inna niż piramidkowego przenikania.</para></listitem>
<listitem><para>Wybierając ten tryb, zaznaczasz dwa kolory (korzystając z obu przycisków kolorów). &kde; zostanie wtedy uruchomione z <guilabel>Kolorem 2</guilabel>znajdującym się w środku ekranu, przechodzącym w <guilabel>Kolor 1</guilabel> aż do rogów ekranu w formie eliptycznej.</para></listitem>
<para>Przycisk konfiguracji jest użyteczny tylko przy wyborze opcji <guilabel>Program tła</guilabel> lub <guilabel>Wzorce</guilabel>. W tych przypadkach, wyświetlone zostanie inne okno służące konfiguracji.</para>
<para><emphasis>Tapeta</emphasis></para>
<para>Aby wybrać nowy obraz tła, najpierw kliknij kartę <guilabel>Tapety</guilabel>, wtedy możesz albo wybrać obraz z listy rozwijanej o nazwie <guilabel>Tapeta</guilabel> albo kliknąć przycisk <guibutton>Przeglądaj...</guibutton> i wybrać plik obrazu za pomocą wyświetlonego okna wyboru pliku.</para>
<para>Obrazek może być wyświetlany na sześć sposobów:</para>
<listitem><para>Obrazek będzie powielony tak, aby pokrywał cały ekran. Pierwszy zostanie umieszczony w lewym górnym rogu ekranu, powielanie nastąpi w dół i w prawo.</para> </listitem>
<listitem><para>Obraz będzie powielany, aż wypełni obszar całego ekranu. Pierwszy obraz zostanie umieszczony na środku ekranu i będzie duplikowany do rogów ekranu.</para> </listitem>
<listitem><para>Obraz zostanie umieszczony na środku ekranu. Zostanie wyskalowany, aby zmieścił się na ekranie, ale nie zmieni się stosunek wymiarów obrazu. Spowoduje to, że obraz nie będzie rozciągnięty. </para> </listitem>
<para>Dla użytkowników lokalnych (<guilabel>Lokalnie:</guilabel>) i zdalnych (<guilabel>Zdalnie:</guilabel>) można oddzielnie określić kto ma prawo do zamykania systemu.</para>
<para><emphasis>Polecenia</emphasis></para> <para>Te pola tekstowe służą do zdefiniowania dokładnej postaci polecenia zamykającego system.</para> <para><guilabel>Zatrzymanie:</guilabel> to domyślnie <command>/sbin/halt</command> . Z kolei <guilabel>Ponowne uruchomienie:</guilabel> to domyślnie <command>/sbin/reboot</command>.</para>
<para>Jeśli włączona jest opcja <guilabel>Pokaż opcje uruchamiania systemu w oknie "Wyłącz system..."</guilabel>, to przy ponownym uruchamianiu &tdm; pokaże opcje z menedżera rozruchu lilo. Aby ta właściwość działała poprawnie, trzeba podać ścieżkę do polecenia <command>lilo</command> i pliku mapy. Uwaga: ta opcja nie jest dostępna we wszystkich systemach operacyjnych.</para>
<para>Pokaż tylko użytkowników wskazanych na liście</para>
<para>Jeśli to pole nie zostanie zaznaczone, nie będzie listy. Jest to ustawienie najbezpieczniejsze, bo atakujący musi zgadnąć zarówno poprawną nazwę użytkownika, jak i hasło. To także dobre wyjście, jeśli system wykorzystuje bardzo wiele osób. W takim przypadku lista byłaby niepraktyczna.</para>
<para>Zamiast podawać nazwy użytkowników, możesz wykorzystać pole <guilabel>UID-y systemowe</guilabel> do wpisania zakresu <acronym>UID</acronym>-ów, które znajdą się na liście. Domyślnie numery poniżej 1000 (oznaczające często użytkowników systemowych lub demony) oraz powyżej 65000 nie są pokazywane.</para>
<para>Jeśli także włączysz opcję <guilabel>Sortuj</guilabel>, to lista użytkowników będzie posortowana alfabetycznie. W przeciwnym wypadku kolejność określa plik haseł. &tdm; będzie wykorzystywać automatyczne dopełnianie nazw jeśli włączysz opcję <guilabel>Automatyczne dopełnianie</guilabel>.</para>
<para>Jeśli wybierzesz opcję pokazywania użytkowników, okno logowania będzie pokazywało obrazki (można je wybierać) odpowiadające użytkownikom. Kiedy ktoś chce się zalogować, wybiera odpowiednią nazwę użytkownika lub obrazek i wpisuje hasło. Otrzymuje wtedy dostęp do systemu.</para>
<para>Tutaj możesz wskazać domyślny obrazek dla danego użytkownika. W zależności od kolejności wybranej wyżej, użytkownicy mogą lub nie go zmieniać.</para>
<para>Jeśli nie zdecydujesz się na pokazywanie użytkowników, to okno logowania będzie bardziej tradycyjne. Użytkownicy muszą wpisać odpowiednią nazwę i hasło. Jest to lepsza metoda, jeśli z tego terminala korzysta wiele osób.</para>
<para>Karta <guilabel>Ułatwienia</guilabel> daje dostęp do kilku opcji, które ułatwiają życie leniwym osobom. Przykłady to automatyczne logowanie i zablokowanie haseł.</para>
<important><para>Wykorzystanie ich należy zawsze dokładnie przemyśleć. Każda z opcji z karty <guilabel>Ułatwienia</guilabel> znacznie pogarsza poziom bezpieczeństwa Twojego komputera. W praktyce opcje te nadają się do wykorzystania tylko w całkowicie niekrytycznym środowisku, na przykład prywatnym komputerze w domu. </para></important>
<para>Automatyczne logowanie daje każdemu dostęp do określonego konta na Twoim komputerze, bez konieczności jakiegokolwiek uwierzytelniania. Możesz to włączyć używając opcji <guilabel>Włącz automatyczne logowanie</guilabel>.</para>
<title><guilabel>Włącz logowanie bez hasła</guilabel></title>
<para>Ta właściwość umożliwia niektórym użytkownikom logowanie się bez podawania hasła. Włącza się ją przy użyciu opcji <guilabel>Włącz logowanie bez hasła</guilabel>.</para>
<para>Poniżej tej opcji znajduje się lista użytkowników w systemie. Zaznaczenie pola obok nazwy użytkownika powoduje włączenie logowania bez hasła dla danego użytkownika. Domyślnie jest ono wyłączone dla wszystkich.</para>
<important><para>Również ta opcja może być używana tylko w bezpiecznym środowisku. Jeśli zostanie włączona w systemie publicznym, ważne jest, aby stało się tak tylko dla kont o bardzo ograniczonych uprawnieniach. Przykładem takiego konta jest <systemitem>guest</systemitem>.</para></important>
<para>Możesz także zdecydować, który użytkownik ma być <quote>wybrany</quote> przy starcie &tdm;. Domyślną opcją jest <guilabel>Brak</guilabel>. Pozostałe to <guilabel>Poprzedni</guilabel> (&tdm; używa ostatniego zalogowanego użytkownika) oraz <guilabel>Podany</guilabel>. W tym drugim przypadku należy wybrać jednego z listy. Można także skonfigurować &tdm; tak, aby bieżącym polem było pole hasła. W takim przypadku, po uruchomieniu &tdm; wystarczy tylko wpisać hasło.</para>
<para>Opcja <guilabel>Automatycznie zaloguj po awarii serwera X</guilabel> pozwala pominąć uwierzytelnianie po przypadkowej awarii serwera X.</para>
<para>W tym rozdziale zakłada się, że Twój system posiada już skonfigurowany system &X-Window; i pozostało do dodania tylko graficzne logowanie.</para>
<para>Podstawowym parametrem określającym czy Twój system kończy uruchamianie na tekstowym, czy też graficznym ekranie logowania jest domyślny poziom działania. Ustawia go program <application> <ulink url="man:init">/sbin/init</ulink></application> korzystając z pliku konfiguracyjnego <filename>/etc/inittab</filename>. Istnieją różnice w domyślnych poziomach działania między różnymi systemami z rodziny &UNIX-dopelniacz; (i dystrybucjami &Linux-dopelniacz;). Mimo to początek pliku <filename>/etc/inittab</filename> powinien wyglądać mniej więcej tak:</para>
<screen># Default runlevel. The runlevels used by RHS are:
<para>Wszystko oprócz ostatniego wiersza to komentarze. Znajduje się w nich informacja, że poziom 5 wykorzystuje X11, a poziom 3 to tryb wielu użytkowników bez X11 (czyli konsola tekstowa). Ostatni wiersz definiuje domyślny poziom działania. W tym przypadku jest to 3. Jeśli Twój system wykorzystuje graficzne logowanie (na przykład używając &xdm;), to poziom domyślny będzie odpowiadał temu z X11.</para>
<para>Pierwszym krokiem w konfiguracji Twojego systemu jest sprawdzenie czy udaje się uruchomić &tdm; z wiersza poleceń. Kiedy to działa, możesz zmienić konfigurację tak, aby &tdm; był uruchamiany przy starcie systemu.</para>
<para>Aby sprawdzić działanie &tdm; musisz najpierw zmienić poziom działania na taki, gdzie nie ma programu &xdm;. Wykorzystuje się do tego polecenie podobne do tego:</para>
<para>Zamiast <option>3</option> użyj właściwego numeru poziomu działania.</para>
<para>Jeśli w Twoim systemie są używane moduły <abbrev>PAM</abbrev> (Pluggable Authentication Modules), co jest standardem w systemie &Linux-mianownik; i &Solaris;, sprawdź czy konfiguracja <abbrev>PAM</abbrev> pozwala na logowanie przez usługę <literal>kde</literal>. Jeśli poprzednio używany był &xdm;, to do uruchomienia &tdm; nie powinno być konieczności jakichkolwiek zmian w konfiguracji <abbrev>PAM</abbrev>, w plikach <filename>/etc/pam.conf</filename> lub <filename>/etc/pam.d/kde</filename>. Opis konfiguracji <abbrev>PAM</abbrev> wychodzi poza zakres tego podręcznika, ale <abbrev>PAM</abbrev> posiada bogatą dokumentację (poszukaj w <filename>/usr/share/doc/*pam*/html/</filename>).</para>
<para>Nadszedł czas wypróbowania &tdm; przez wydanie polecenia:</para>
<para>Jeśli widzisz okno logowania &tdm; i możesz się zalogować, to wszystko przebiegło dobrze. Najczęściej spotykanym problemem na tym etapie jest sytuacja, kiedy linker nie może znaleźć bibliotek &Qt; lub &kde;. Jeśli posiadasz binarną dystrybucję bibliotek &kde; sprawdź, czy &tdm; jest zainstalowany tam, gdzie biblioteki sądzą, że znajduje się &kde;. Spróbuj także ustawić zmienne środowiska tak, żeby wskazywały biblioteki &Qt; i &kde;.</para>
<para>W przypadku niepowodzenia, spróbuj uruchomić &xdm;, żeby sprawdzić, czy nie jest ono związane z poważniejszym problemem w konfiguracji X Window.</para>
<para>To powiadamia <command>init</command>(8), że na poziomie 5 ma ponownie uruchamiać &tdm; za każdym razem, kiedy zakończy on działanie. Warto zauważyć, że &tdm; nie potrzebuje opcji <option>-nodaemon</option>.</para>
<para>W &Mandrake; poziom działania X11 z <filename>/etc/inittab</filename> wykorzystuje skrypt <filename>/etc/X11/prefdm</filename>, który wybieramenedżera wyświetlania spośród kilku; obsługuje także &tdm;. Upewnij się,że wszystkie ścieżki są poprawnie ustawione.</para>
<para>Na tym etapie możesz ponownie sprawdzić działanie programu &tdm; przez zmianę poziomu działania na ten, który powinien spowodować uruchomienie &tdm;. Aby to zrobić użyj polecenia podobnego do:</para>
<para>Zamiast liczby <option>5</option> podaj właściwy numer poziomu działania uruchamiającego X11 w Twoim systemie.</para>
<para>Ostatni krok to zmiana wpisu <parameter>initdefault</parameter> w <filename>/etc/inittab</filename> i podanie tam poziomu działania uruchamiającego X11.</para>
<warning><para>Zanim dokonasz tej zmiany, upewnij się, że posiadasz sposób na awaryjne uruchomienie systemu, jeśli coś pójdzie źle. Może to być dyskietka <quote>ratunkowa</quote> wykonana podczas instalacji systemu albo specjalna <quote>ratunkowa</quote> dystrybucja, jak <literal>tomsrtbt</literal>. Większość płyt instalacyjnych współczesnych dystrybucji posiada opcję awaryjnego uruchomienia systemu. Szczegóły znajdziesz w dokumentacji systemu. Zalecenie posiadania awaryjnego sposobu uruchomienia ignorujesz na własną odpowiedzialność.</para></warning>
<para>Zazwyczaj polega to na zmianie wiersza:</para>
<screen>id:3:initdefault:</screen>
<para>na</para>
<screen>id:5:initdefault:</screen>
<para>Po ponownym uruchomieniu systemu powinno pojawić się graficzne okno logowania za pomocą &tdm;.</para>
<para>Przypadki niepowodzenia tego etapu są zazwyczaj związane z różnicą między zmiennymi środkowiska używanymi do testowania konfiguracji, a tymi używanymi przy starcie systemu. Jeśli chcesz równocześnie korzystać z dwóch wersji &kde;, zwróć uwagę szczególnie na zgodność między sobą ustawień zmiennych <envar>PATH</envar> i <envar>LD_LIBRARY_PATH</envar>. Sprawdź czy nie nadpisują ich skrypty startowe.</para>
<para>&tdm; jest w stanie znaleźć większość menedżerów okien i środowisk graficznych po uruchomieniu. Oznacza to, że nowe środowisko powinno pojawić się automatycznie w oknie głównym &tdm; w menu <guilabel>Typ sesji</guilabel>.</para>
<para>Jeśli używasz bardzo nowego menedżera okien lub takiego, który nie jest znany programowi &tdm; należy sprawdzić kilka rzeczy. Upewnij się, że ścieżka do uruchamianego menedżera okien znajduje się w <envar>PATH</envar>. Oprócz tego sprawdź, czy nazwa programu nie została zmieniona podczas instalacji.</para>
<para>Jeśli program jest po prostu zbyt nowy i &tdm; jeszcze go nie obsługuje, w dość łatwy sposób możesz dodać nową sesję.</para>
<para>Sesje są zdefiniowane w plikach <firstterm>.desktop</firstterm> w <filename class="directory">$<envar>TDEDIR</envar>/share/apps/tdm/sessions</filename>. Możesz po prostu dodać odpowiednio nazwany plik <literal role="extension">.desktop</literal> do tego katalogu. Pola w tym pliku to:</para>
<programlisting>[Desktop Entry]
Encoding=UTF-8 <lineannotation>Ustawione na stałe na <option>UTF-8</option>
<para>Aby zmienić typ sesji skopiuj plik .desktop z katalogu danych do tego z konfiguracją i dostosuj do swoich potrzeb. Usunięcie sesji domyślnych jest możliwe przez <quote>przesłonięcie</quote> ich za pomocą plików zawierających Hidden=true. W przypadku sesji specjalnych domyślnie nie istnieją pliki .desktop, ale &tdm; zachowuje się tak, jakby istniały. Można więc przesłonić je tak samo jak każde inne. W tym miejscu zakładamy, że domyślasz się też jak utworzyć nowy typ sesji.</para>
<para>&XDMCP; to standard Open Group. Skrót ten oznacza <quote>X Display Manager Control Protocol</quote>. Protokół XDMCP służy do konfiguracji połączeń między systemami w sieci.</para>
<para>&XDMCP; jest przydatny w konfiguracjach z wieloma użytkownikami, gdzie istnieje serwer znacznie potężniejszy od stacji roboczych. Ma on zasoby wystarczające dla wielu sesji X. &XDMCP; pozwala, na przykład, na wykorzystanie starych komputerów - Pentium lub nawet 486 z 16 MB pamięci RAM wystarcza do uruchomienia sesji X. Przy wykorzystaniu &XDMCP; można na takim komputerze używać pełnego &kde; w najnowszej wersji z serwera. Od strony serwerakosztowne jest tylko uruchomienie pierwszej kopii &kde; (lub innego środowiska). Każda kolejna sesja zużywa bardzo mało dodatkowych zasobów.</para>
<para>Udostępnienie innej metody logowania do Twojego systemu ma wpływ na bezpieczeństwo. Ta usługa powinna być uruchamiana tylko wtedy, kiedy potrzebujesz możliwości nawiązywania połączeń z Twoim komputerem przez zdalne serwery X. Nie potrzebują jej użytkownicy korzystający z pojedynczego komputera pracującego pod kontrolą systemu &UNIX;.</para>
<para>Jest to właściwość, którą można wykorzystywać do zdalnej kontroli &tdm;. Została stworzona z myślą o &ksmserver; i &kdesktop; z działającej sesji, ale będzie także współpracować z innymi programami.</para>
<para>Gniazda domeny &UNIX-celownik; znajdują się w podkatalogach katalogu podanego w opcji <option>FifoDir</option>=. Ten podkatalog jest kluczowy jeśli chodzi o adresowanie i bezpieczeństwo; wszystkie gniazda mają używają nazwy pliku <filename>socket</filename> i praw dostępu <literal>rw-rw-rw-</literal> (0666). Jest tak, ponieważ niektóre systemy ignorują prawa nadawane plikom gniazd.</para>
<para>Istnieją dwa typy gniazd: globalne (dmctl) i związane z jednym ekranu (dmctl-<display>).</para>
<para>Podkatalog globalnego gniazda jest własnością administratora. Podkatalogi z gniazdami związanymi z jednym ekranem są własnością właściciela ekranu (administratora lub zalogowanego użytkownika). Uprawnienia dla grupy ustawia się za pomocą opcji FifoGroup=; domyślnie przyjmowana jest grupa root. Prawa do takiego podkatalogu są ustawione na rwxr-x--- (0750).</para>
<para>Pola polecenia są oddzielone tabulacjami (<token>\t</token>), pola list oddziela się odstępami, znak odstępu na liście pól uzyskuje się za pomocą <token>\s</token>.</para>
<para>Polecenie jest zakończone znakiem nowego wiersza (<token>\n</token>).</para>
<para>To samo odnosi się do odpowiedzi. W przypadku sukcesu odpowiedź to <returnvalue>ok</returnvalue>, opcjonalnie poprzedzona żądanymi danymi. Odpowiedź w przypadku błędu to jego krótki kod (⪚ <returnvalue>perm</returnvalue>, <returnvalue>noent</returnvalue>, &etc;) z następującym dalej dłuższym wyjaśnieniem.</para>
<para>Zalogowanie użytkownika do pracy z określonym ekranem. Jeśli podany jest parametr <parameter>now</parameter>, istniejąca sesja jest usuwana; w przeciwnym razie logowanie odbywa się po zakończeniu sesji. argumenty_sesji to treść dla .dmrc w formacie podobnym do używanego przez printf. Niewymienione klucze przyjmują ostatnio zapisane wartości.</para>
<para>Ekran jest oznaczony jako zablokowany. Jeśli w tym stanie nastąpi awaria serwera X, nie będzie próby automatycznego ponowienia logowania nawet jeśli odpowiednia opcja jest włączona w konfiguracji.</para>
<para>Dla podanej listy użytkowników obsługiwane jest polecenie <command>shutdown</command> (lista z elementami oddzielonymi odstępami.) <returnvalue>*</returnvalue> oznacza wszystkich użytkowników.</para>
<para>Zwraca listę działających sesji. Domyślnie uzyskuje się wszystkie aktywne sesje. Jeśli podano parametr <parameter>all</parameter>, dodawane są także sesje pasywne. Parametr <parameter>alllocal</parameter> powoduje pokazanie także sesji pasywnych, ale bez przychodzących sesji zdalnych.</para>
<para>Każdy opis sesji to lista oddzielonych odstępami wartości:</para>
<para>Uruchomienie zarezerwowanego ekranu logowania. Jeśli nikt się za jego pomocą nie zaloguje przez określony czas (domyślnie: jedna minuta), to ekran jest usuwany. Po zakończeniu sesji usuwany jest także ekran.</para>
<para>Dozwolone tylko na gniazdach związanych z lokalnymi ekranami i gniazdach globalnych.</para>
<para>Przełączenie do określonego wirtualnego terminala (VT). Terminal może być podany bezpośrednio (⪚ <parameter>vt3</parameter>) lub pośrednio przez używający go ekran (np. <parameter>:2</parameter>).</para>
<para>Dozwolone tylko na gniazdach związanych z lokalnymi ekranami i gniazdach globalnych.</para>
<para>Żądanie zakończenia pracy systemu, restart lub wyłączenie komputera.</para>
<para>System operacyjny, który ma być uruchomiony następnym razem, wybiera się z listy zwróconej przez <command>listbootoptions</command></para>
<para>Jeśli żądanie zakończenia pracy pochodzi z gniazda związanego z konkretnym ekranem, to następuje ono po zakończeniu bieżącej sesji na tym ekranie. Wydanie takiego żądania może spowodować pojawienie się okna dialogowego z prośbą o potwierdzenie i/lub żądaniem uwierzytelnienia</para>
<para><parameter>start</parameter> to moment, w którym nastąpi zakończenie pracy systemu. Jeśli czas jest podany ze znakiem plus to wartość ta jest dodawana do czasu bieżącego. Zero oznacza akcję natychmiastową.</para>
<para><parameter>end</parameter> określa kiedy najpóźniej powinno nastąpić zakończenie pracy jeśli są aktywne sesje. Jeśli czas ten jest podanyze znakie plus, dodawany jest czas początkowy. -1 oznacza nieskończone oczekiwanie. Przed zamknięciem systemu z aktywnymi sesjami &tdm; może wykonać jedną z poniższych czynności:</para>
<listitem><para><parameter>force</parameter> - zamknięcie systemu mimo działających sesji</para></listitem>
<listitem><para><parameter>forcemy</parameter> - zamknięcie systemu jeśli wszystkie aktywne sesje należą do użytkownika, który zażądał tej operacji. Działa tylko dla gniazd powiązanych z ekranami.</para></listitem>
<para>Parametry <parameter>start</parameter> oraz <parameter>end</parameter> podawane są w sekundach od początku epoki &UNIX-dopelniacz;.</para>
<para><parameter>trynow</parameter> to synonim <parameter>0 0 cancel</parameter>, <parameter>forcenow</parameter> - <parameter>0 0 force</parameter>, a <parameter>schedule</parameter> - <parameter>0 -1</parameter>.</para>
<para><parameter>ask</parameter> powoduje próbę natychmiastowego zamknięcia systemu. Jeśli istnieją aktywne sesje to wysyła informację do użytkownika. Tylko dla gniazd związanych z ekranami.</para>
<para>Wycofanie żądania zamknięcia systemu. Wysłane za pomocą gniazda globalnego powoduje wycofanie wszystkich żądań zamknięcia systemu. Jeśli pochodzi z gniazda związanego z ekranem, to dotyczy tylko skolejkowanych żądań pochodzących z tego ekranu.</para>
<para>(<returnvalue>global</returnvalue>|<returnvalue>local</returnvalue>) - zamykanie systemu w toku lub do wykonania w przyszłości. Lokalne zwracane tylko przez gniazdo związane z ekranem.</para>
<para>Bezpośrednie podłączenie do gniazda. FifoDir jest eksportowany jako $<envar>DM_CONTROL</envar>; nazwa gniazda związanego z ekranem pochodzi od wartości zmiennej $<envar>DISPLAY</envar>.</para>
<para>Przez wykorzystanie polecenia <command>tdmctl</command> (⪚ w skrypcie powłoki) Więcej informacji uzyskuje się po wydaniu polecenia <command>tdmctl</command> <option>-h</option>.</para>
<para>&tdm; wywodzi się z programu &xdm;, stąd <ulink url="man:xdm">strona podręcznika &xdm;</ulink> zawiera sporo użytecznych informacji. W przypadku problemów z działaniem X przejrzyj strony podręcznika <ulink url="man:X">X</ulink> i <ulink url="man:startx">startx</ulink>. Jeśli masz pytania dotyczące programu &tdm;, na które odpowiedzi nie ma w tym podręczniku, wykorzystaj fakt, że &tdm; jest rozpowszechniany na licencji <abbrev>GNU</abbrev> General Public License: zajrzyj do jego kodu źródłowego. </para>
<chapter id="credits"><title>Autorzy i licencja</title>
<para>&tdm; bazuje na, i zawiera kod, z &xdm; (C) Keith Packard, MIT X Consortium.</para>
<para>&tdm; 0.1 został napisany przez Matthiasa Ettricha. Późniejsze wersje, do &kde; 2.0.x są autorstwa Steffena Hansena. Nowe właściwości dla &kde; 2.1.x i przepisanie na potrzeby &kde; 2.2.x wykonał Oswald Buddenhagen.</para>
<para>Prawa autorskie do innych części &tdm; mają ich autorzy. Fragmenty te są objęte licencją <ulink url="common/gpl-license.html">GNU GPL</ulink>. Każdy może modyfikować i rozpowszechniać &tdm;, jeśli tylko wspomniane są nazwiska autorów.</para>
<para>&tdm; wymaga biblioteki &Qt;, do której prawa autorskie posiada Troll Tech AS.</para>
<para>Wkład do dokumentacji: <itemizedlist>
<listitem><para>Dokumentacja napisana przez Steffena Hansena <email>stefh@dit.ou.dk</email></para></listitem>
<listitem><para>Dokumentacja rozszerzona przez Gregor'ego Zumsteina<email>zumstein@ssd.ethz.ch</email>. Ostatnie uaktualnienie: 9 sierpnia 1998</para></listitem>
<listitem><para>Dokumentacja poprawiona dla KDE 2 przez Neala Crooka <email>nac@forth.org</email>. Ostatnie uaktualnienie: 6 sierpnia 2000</para></listitem>
<listitem><para>Dokumentacja rozszerzona i poprawiona dla KDE 2.2 przez Oswalda Buddenhagena <email>ossi@kde.org</email>. Ostatnie uaktualnienie: sierpień 2001</para></listitem>
