You can not select more than 25 topics Topics must start with a letter or number, can include dashes ('-') and can be up to 35 characters long.
tde-i18n/tde-i18n-nl/docs/tdeedu/kstars/index.docbook

166 lines
13 KiB

<?xml version="1.0" ?>
<!DOCTYPE book PUBLIC "-//KDE//DTD DocBook XML V4.2-Based Variant V1.1//EN" "dtd/kdex.dtd" [
<!ENTITY kappname "&kstars;">
<!ENTITY package "tdeedu">
<!ENTITY astroinfo SYSTEM "astroinfo.docbook">
<!ENTITY blackbody SYSTEM "blackbody.docbook">
<!ENTITY calc-angdist SYSTEM "calc-angdist.docbook">
<!ENTITY calc-apcoords SYSTEM "calc-apcoords.docbook">
<!ENTITY calc-ecliptic SYSTEM "calc-ecliptic.docbook">
<!ENTITY calc-eqgal SYSTEM "calc-eqgal.docbook">
<!ENTITY calc-equinox SYSTEM "calc-equinox.docbook">
<!ENTITY calc-horiz SYSTEM "calc-horizontal.docbook">
<!ENTITY calc-planetcoords SYSTEM "calc-planetcoords.docbook">
<!ENTITY calc-precess SYSTEM "calc-precess.docbook">
<!ENTITY calc-geodetic SYSTEM "calc-geodetic.docbook">
<!ENTITY calc-dayduration SYSTEM "calc-dayduration.docbook">
<!ENTITY calc-julian SYSTEM "calc-julianday.docbook">
<!ENTITY calc-sidereal SYSTEM "calc-sidereal.docbook">
<!ENTITY calculator SYSTEM "calculator.docbook">
<!ENTITY cequator SYSTEM "cequator.docbook">
<!ENTITY colorandtemp SYSTEM "colorandtemp.docbook">
<!ENTITY commands SYSTEM "commands.docbook">
<!ENTITY config SYSTEM "config.docbook">
<!ENTITY contents SYSTEM "ai-contents.docbook">
<!ENTITY cpoles SYSTEM "cpoles.docbook">
<!ENTITY credits SYSTEM "credits.docbook">
<!ENTITY csphere SYSTEM "csphere.docbook">
<!ENTITY darkmatter SYSTEM "darkmatter.docbook">
<!ENTITY dumpmode SYSTEM "dumpmode.docbook">
<!ENTITY ecliptic SYSTEM "ecliptic.docbook">
<!ENTITY ellipgal SYSTEM "ellipticalgalaxies.docbook">
<!ENTITY equinox SYSTEM "equinox.docbook">
<!ENTITY faq SYSTEM "faq.docbook">
<!ENTITY flux SYSTEM "flux.docbook">
<!ENTITY geocoords SYSTEM "geocoords.docbook">
<!ENTITY greatcircle SYSTEM "greatcircle.docbook">
<!ENTITY horizon SYSTEM "horizon.docbook">
<!ENTITY hourangle SYSTEM "hourangle.docbook">
<!ENTITY indi SYSTEM "indi.docbook">
<!ENTITY install SYSTEM "install.docbook">
<!ENTITY julianday SYSTEM "julianday.docbook">
<!ENTITY leapyear SYSTEM "leapyear.docbook">
<!ENTITY lightcurves SYSTEM "lightcurves.docbook">
<!ENTITY luminosity SYSTEM "luminosity.docbook">
<!ENTITY magnitude SYSTEM "magnitude.docbook">
<!ENTITY meridian SYSTEM "meridian.docbook">
<!ENTITY parallax SYSTEM "parallax.docbook">
<!ENTITY precession SYSTEM "precession.docbook">
<!ENTITY quicktour SYSTEM "quicktour.docbook">
<!ENTITY retrograde SYSTEM "retrograde.docbook">
<!ENTITY sidereal SYSTEM "sidereal.docbook">
<!ENTITY skycoords SYSTEM "skycoords.docbook">
<!ENTITY spiralgal SYSTEM "spiralgalaxies.docbook">
<!ENTITY stars SYSTEM "stars.docbook">
<!ENTITY timezones SYSTEM "timezones.docbook">
<!ENTITY tool-aavso SYSTEM "lightcurves.docbook">
<!ENTITY tool-altvstime SYSTEM "altvstime.docbook">
<!ENTITY tool-calculator SYSTEM "calculator.docbook">
<!ENTITY tool-details SYSTEM "details.docbook">
<!ENTITY tool-whatsup SYSTEM "wut.docbook">
<!ENTITY tool-scriptbuilder SYSTEM "scriptbuilder.docbook">
<!ENTITY tool-solarsys SYSTEM "solarsys.docbook">
<!ENTITY tool-jmoons SYSTEM "jmoons.docbook">
<!ENTITY tool-observinglist SYSTEM "observinglist.docbook">
<!ENTITY tool-fitsviewer SYSTEM "fitsviewer.docbook">
<!ENTITY tools SYSTEM "tools.docbook">
<!ENTITY utime SYSTEM "utime.docbook">
<!ENTITY zenith SYSTEM "zenith.docbook">
<!ENTITY % addindex "INCLUDE">
<!ENTITY % Dutch "INCLUDE"><!-- change language only here -->
]>
<book lang="&language;">
<title>Het handboek van &kstars;</title>
<bookinfo>
<authorgroup>
<author><firstname>Jason</firstname> <surname>Harris</surname> <affiliation> <address><email>&Jason.Harris.mail;</email></address>
</affiliation>
</author>
<othercredit role="developer"><firstname>Heino</firstname> <surname>Evermann</surname> <affiliation> <address><email>&Heiko.Evermann.mail;</email></address>
</affiliation>
<contrib>Hoofdontwikkelaar</contrib>
</othercredit>
<othercredit role="developer"><firstname>Thomas</firstname> <surname>Kabelmann</surname> <affiliation> <address><email>&Thomas.Kabelmann.mail;</email></address>
</affiliation>
<contrib>Hoofdontwikkelaar</contrib>
</othercredit>
<othercredit role="developer"><firstname>Pablo</firstname> <surname>de Vicente</surname> <affiliation> <address><email>&Pablo.de.Vicente.mail;</email></address>
</affiliation>
<contrib>Hoofdontwikkelaar</contrib>
</othercredit>
<othercredit role="developer"><firstname>Jasem</firstname> <surname>Mutlaq</surname> <affiliation> <address><email>mutlaqja@ikarustech.com</email></address>
</affiliation>
<contrib>Hoofdontwikkelaar</contrib>
</othercredit>
<othercredit role="developer"><firstname>Carsten</firstname> <surname>Niehaus</surname> <affiliation> <address><email>cniehaus@gmx.de</email></address>
</affiliation>
<contrib>Hoofdontwikkelaar</contrib>
</othercredit>
<othercredit role="developer"><firstname>Mark</firstname> <surname>Holloman</surname> <affiliation> <address><email>&Mark.Holloman.mail;</email></address>
</affiliation>
<contrib>Hoofdontwikkelaar</contrib>
</othercredit>
<othercredit role="translator"><firstname>Jaap</firstname><surname>Woldringh</surname><affiliation><address><email>jjh punt woldringh op planet punt nl</email></address></affiliation><contrib></contrib></othercredit>
</authorgroup>
<copyright>
<year>2001</year><year>2002</year><year>2003</year>
<holder>&Jason.Harris; en het team van &kstars;</holder>
</copyright>
<legalnotice>&FDLNotice;</legalnotice>
<date>2002-10-08</date>
<releaseinfo>1.0</releaseinfo>
<abstract>
<para>&kstars; is een grafisch bureaubladplanetarium voor &kde;. Het programma toont een nauwkeurige simulatie van de nachtelijke hemel, inclusief sterren, sterrenbeelden, sterrenhopen, nevels, melkwegstelsels, alle planeten, de Zon, de Maan, kometen en planetoïden. U kunt de hemel zien zoals die zichtbaar is op elke willekeurige plaats op aarde, op elke willekeurige datum. De gebruikersinterface is heel intuïtief en flexibel. U kunt met de muis het beeld verplaatsen en in- of uitzoomen, en u kunt gemakkelijk objecten identificeren, en hun beweging langs de hemel volgen. &kstars; heeft vele krachtige mogelijkheden, ondanks dat is de interface eenvoudig, en plezierig in het gebruik. </para>
</abstract>
<keywordset>
<keyword>KDE</keyword>
<keyword>tdeedu</keyword>
<keyword>Astronomie</keyword>
<keyword>KStars</keyword>
</keywordset>
</bookinfo>
<chapter id="introduction">
<title>Inleiding</title>
<para>Met &kstars; kunt u de nachtelijke hemel onderzoeken vanuit uw gemakkelijke stoel zittend voor het computerscherm. Het toont een nauwkeurige grafische weergave van de nachtelijke hemel voor elke willekeurige datum en plaats op aarde. 126000 sterren tot aan de 9e magnitude (veel zwakker dan wij met het blote oog kunnen zien) worden getoond, alsmede13000 zeer ver verwijderde ("deep sky") objecten (uit de Messier-, NGC- en IC-catalogi), alle planeten, de Zon, de Maan, honderden kometen en planetoïden, de Melkweg, de 88 sterrenbeelden, en hulplijnen zoals de <link linkend="ai-cequator">hemelequator</link>, de <link linkend="ai-horizon">horizon</link> en de <link linkend="ai-ecliptic">ecliptica</link>. </para>
<para>Maar, &kstars; is meer dan een eenvoudig programma voor het simuleren van de nachtelijke hemel. Op het scherm vindt u een aantal knoppen waarmee hulpprogramma's beschikbaar zijn waardoor u meer kunt leren over Astronomie en de nachtelijke hemel. Elk object heeft een eigen <link linkend="popup-menu">contextmenu</link> waarin u specifieke informatie kunt krijgen over dat object. Voor honderden objecten worden in die contextmenu's koppelingen gegeven naar informatieve webpagina's en prachtige afbeeldingen die gemaakt zijn door de Hubble Space Telecope (Hubble ruimtetelescoop) en andere sterrenwachten. </para><para>Vanuit het contextmenu van een object kan met <link linkend="tool-details">Details</link> nog meer informatie worden verkregen over de coördinaten, en een enorme schat, uit gegevensbanken op het internet, aan professionele astronomische gegevens en literatuurverwijzingen voor dit object. U kunt zelfs uw eigen internetkoppelingen, afbeeldingen en notities hieraan toevoegen, waarmee u van &kstars; een grafisch hulpmiddel maakt voor de toegang tot uw waarnemingslogboek en uw persoonlijke astronomische aantekeningen. </para>
<para>Ons hulpprogramma <link linkend="tool-calculator">Astrorekenmachine</link> geeft directe toegang tot veel van de algoritmes die in het programma achter de schermen worden gebruikt, inclusief coördinaatomzettingen en tijdberekeningen. Het hulpprogramma <link linkend="tool-aavso">AAVSO Lichtkrommen</link> haalt een lichtkromme op voor elk van de 6000+ variabele sterren die door de American Association of Variable Star Observers (AAVSO, Amerikaanse vereniging van waarnemers van variabele sterren) worden gevolgd. De lichtkrommen worden <quote>on the fly</quote>, dus rechtstreeks, aan de hand van de gegevens van de servers van de AAVSO gemaakt, zodat hiervoor de allerlaatste gegevens worden gebruikt. </para>
<para>U kunt uw waarneemsessie plannen met behulp van het hulpprogramma <link linkend="tool-altvstime">Hoogte vs. Tijd</link>, waarmee een grafiek van de hoogte als functie van de tijd wordt gemaakt voor elke willekeurige groep van objecten. Als dat allemaal te gedetailleerd is, is er ook nog het hulpprogramma <link linkend="tool-whatsup">Wat is er vanavond te zien?</link> dat een samenvatting geeft van de objecten die zichtbaar zijn op uw standplaats op elke willekeurige avond. U kunt uw favoriete objecten toevoegen aan het hulpmiddel <link linkend="tool-observinglist">Waarneemlijst</link>, waarmee u een eenvoudige toegang heeft tot algemene acties voor een lijst van objecten. </para>
<para>In &kstars; is ook een hulpprogramma <link linkend="tool-solarsys">Zonnestelsel</link> aanwezig dat een beeld geeft van de huidige positie van de voornaamste planeten in ons zonnestelsel. Ook is er het hulpprogramma <link linkend="tool-jmoons">Manen van Jupiter</link> dat de posities van de vier grootste manen van Jupiter toont als een functie van de tijd in een, zoals dat zo fraai wordt genoemd, slingerdiagram. </para>
<para>Ons eerste doel is van &kstars; een interactief en educatief hulpmiddel te maken om iets te leren over Astronomie en de nachtelijke hemel. Daarom bevat het Handboek van &kstars; het <link linkend="astroinfo">AstroInfo Project</link>, een serie van korte artikels over Astronomische onderwerpen die met behulp van &kstars; nader kunnen worden bestudeerd. Bovendien bevat &kstars; DCOP-functies, waardoor u <link linkend="tool-scriptbuilder">complexe scripts</link> kunt schrijven, waarmee &kstars; een krachtig "demogereedschap" wordt voor gebruik in de klas of in het algemeen om Astronomische onderwerpen aanschouwelijk te maken. </para>
<para>Echter, &kstars; is niet alleen geschikt voor studenten en leerlingen. U kunt (GoTo-) telescopen en camera's met &kstars; besturen, gebruik makend van het mooie en krachtige <link linkend="indi">INDI</link>-protocol. Door &kstars; worden enkele populaire telescopen ondersteund, waaronder de Meade LX200-familie en Celestron GPS. Ook worden enkele populaire CCD-camera's, webcams en computergestuurde focusers ondersteund. Eenvoudige draai-/volgopdrachten zijn direct geïntegreerd in het contextmenu van het hoofdscherm, en in het INDI-bedieningspaneel heeft u volledige toegang tot alle functies van uw telescoop. Veel van deze acties kunnen ook worden vastgelegd in een script met behulp van het &kde;'s &DCOP;-mechanisme (onze eigen <link linkend="tool-scriptbuilder">Scriptbouwer</link> biedt u voor deze scripts een eenvoudige interface). De INDI-client-/serverarchitectuur maakt naadloze besturing mogelijk van elk willekeurig aantal telescopen, <link linkend="indi-kstars-setup">lokaal</link> of <link linkend="indi-remote-control"> op afstand</link>, binnen één enkele sessie met &kstars;. </para>
<para>Wij vinden uw mening erg belangrijk. Indien u programmeerfouten vindt, of iets mist in &kstars; dat u er toch graag in wilt hebben, wordt u vriendelijk gevraagd dit aan de "&kstars; development mailing list" (de mailinglijst voor de ontwikkeling van &kstars;) <email>kstars-devel@kde.org</email> te melden.U kunt ook het automatische hulpprogramma voor het rapporteren van bugs gebruiken, u vindt dit in het Help-menu. </para>
</chapter>
&quicktour; <!--A Quick Tour of KStars-->
&config; <!--Configuring KStars-->
&commands; <!--Command Reference-->
&astroinfo; <!--AstroInfo Articles-->
&tools; <!--KStars Tools-->
&dumpmode; <!--Command-line image-dump mode-->
&indi; <!-- INDI-->
&faq; <!--Questions and Answers-->
&credits; <!--Credits and License-->
&install; <!--Installation-->
<index id='doc-index'></index>
<!-- For DocBook 4.2, remove the above line and use this instead
&documentation.index;
-->
</book>