<para>Użytkownik, który kiedykolwiek korzystał z innego edytora tekstu nie powinien mieć problemów przy korzystaniu z &kate;. W dwóch kolejnych sekcjach: <link linkend="starting-kate"> Uruchamianie &kate;</link> i <link linkend="working-with-kate"> Korzystanie z &kate;</link> przedstawione są najważniejsze informacje niezbędne do szybkiego rozpoczęcia pracy z programem. </para>
<para>Kliknięcie na główne menu środowiska &kde; (ikona <guiicon>dużej litery K</guiicon> na pasku zadań na dole po lewej stronie ekranu) spowoduje wyświetlenie zainstalowanych w systemie <guimenu> programów</guimenu>. Następnie należy przesunąć kursor na pozycję <guimenu>Narzędzia</guimenu> i z wyświetlonej listy wybrać pozycję <guimenuitem>&kate; (Zaawansowany edytor tekstu)</guimenuitem>. </para>
<para>Po uruchomieniu &kate; wczytane zostaną ostatnio używane pliki. Można wyłączyć takie zachowanie. Więcej informacji na ten temat dostępne jest w sekcji <link linkend="configure">Konfiguracja &kate;</link>. </para>
<para>Program można uruchomić wpisując jego nazwę w linii poleceń. Jeśli dodatkowo podana zostanie nazwa pliku to program otworzy wskazany plik lub utworzy nowy (jeżeli ten plik nie istnieje). Poniżej przedstawiono przykładowe wywołanie programu &kate; w linii poleceń. </para>
<para>Jeżeli dostępne jest połączenie sieciowe i użytkownik posiada odpowiednie uprawnienia to można wykorzystać mechanizm przezroczystości sieciowej środowiska &kde; do otwierania plików w sieci Internet. Poniżej przykładowe wywołanie otwierające zdalny plik w sieci. </para>
<para>Uruchamia &kate; otwierając określoną w poleceniu sesję. Jeżeli podana sesja nie istnieje to zostanie utworzona. Jeżeli aktywna jest instancja &kate;, w której uruchomiona jest określona w poleceniu sesja to podane pliki zostaną wczytane przez tę instancję. Jeżeli podano opcję <option>--use</option> to również zostanie użyta instancja zawierająca sesję o podanej nazwie (patrz opis opcji <option>--use</option>). </para>
<para>Powoduje użycie aktywnej instancji programu &kate;. Jeżeli chcesz otwierać wszystkie dokumenty w jednej instancji &kate;, to możesz takie zachowanie określić w konfiguracji programu, jak również można utworzyć odpowiedni alias dla polecenia w powłoce tekstowej (jeżeli powłoka daje takie możliwości). </para>
<listitem><para>Pobiera tekst dokumentu ze standardowego wejścia <filename>STDIN</filename>. Jest to mechanizm używany przez wiele programów uruchamianych z linii poleceń, który pozwala przekierowywać wyjście innych programów do &kate;.</para></listitem>
<listitem><para>Począwszy od wersji 2.5.1 programu &kate; dostępna jest ta standardowa dla środowiska &kde; opcja. Użycie jej spowoduje traktowanie otwieranych plików jako tymczasowych i ich kasowanie przy zamykaniu (ale tylko jeżeli są lokalne, a użytkownik posiada odpowiednie uprawnienia). Plik nie będzie kasowany, jeżeli został zmodyfikowany po otworzeniu.</para></listitem>
<para>Program &kate; używa standardowego protokołu przeciągnij i upuść środowiska &kde;. Pliki mogą być przenoszone i upuszczane bezpośrednio do &kate; z pulpitu, z programu &konqueror; lub serwera FTP otwartego w programie &konqueror;. </para>
<para>W części <link linkend="quick-start">Szybki start</link> przedstawiono jak włączyć cztery proste opcje pozwalające skonfigurować najważniejsze funkcje &kate;. W sekcji: <link linkend="keystroke-commands">Skróty klawiszowe</link> omówiono podstawowe skróty klawiszowe przydatne dla osób, które nie chcą korzystać z myszy. </para>
<para>W tej części opisano niektóre pozycje z menu <guimenu>Ustawienia</guimenu> pozwalające na konfigurację &kate; i dostosowanie programu do wymagań użytkownika. </para>
<para>Okno po lewej to tak zwany pasek boczny zawierający listę dokumentów i przeglądarkę systemu plików. Przełączanie pomiędzy listą dokumentów i przeglądarką plików odbywa się za pomocą zakładek znajdujących się po lewej stronie okna. </para>
<para>Po otwarciu pliku, w prawym oknie pokaże się jego zawartość, a na liście dokumentów w lewym oknie nazwa tego pliku. Korzystając z przeglądarki systemu plików można otwierać następne pliki do edycji. </para>
<para>Możliwe jest chowanie i pokazywanie okna listy dokumentów i przeglądarki systemu plików za pomocą menu <menuchoice><guimenu>Okno</guimenu> <guisubmenu>Widoki narzędzi</guisubmenu></menuchoice>. To menu daje także pogląd na inne możliwości &kate; i pokazuje elastyczność programu. W tym rozdziale omówione zostaną następujące elementy: </para>
<para>Włącza i wyłącza widok listy dokumentów. Jeżeli lista dokumentów lub przeglądarka systemu plików nie są widoczne, to &kate; wyświetli boczny pasek jako osobne niezadokowane okno. Aby zadokować okno należy nacisnąć i przytrzymać lewy klawisz myszki na dwóch równoległych liniach obok paska narzędzi, przesunąć okno nad obszar edycyjny i puścić klawisz myszki po ustawieniu okna w wymaganej pozycji. </para>
<para>Poprawne przyciśnięcie równoległych linii dla operacji przeciągnij i upuść sygnalizowane jest zmianą kształtu kursora na dwie skrzyżowane strzałki. </para>
<para>Włącza i wyłącza widok przeglądarki systemu plików. Działanie tego polecenia jest niemal identyczne jak <guimenuitem>Pokaż/Ukryj dokumenty</guimenuitem>. Jedyną różnicą jest to iż otworzy się okno z przeglądarką systemu plików na wierzchu. </para>
<para>Włącza i wyłącza okno konsoli usytuowane poniżej okna edycyjnego &kate;. Funkcja ta pozwala na wprowadzanie poleceń systemu operacyjnego bez wychodzenia z programu. </para>
<para>Skróty klawiszowe w &kate; można skonfigurować korzystając z menu <link linkend="settings">Ustawienia</link>. Domyślnie przez &kate; wykorzystywane są następujące klawisze. </para>
<entry><para>Klawisz powoduje przełączenie pomiędzy trybem wstawiania i zastępowania. W trybie wstawiania edytor dodaje każdy kolejny znak do tekstu na prawo od kursora. W trybie zastępowania każdy znak na prawo od kursora zostaje zastąpiony wprowadzonym znakiem.</para></entry>
<para>Mechanizm sesji pozwala na przechowywanie wielu różnych zestawów dokumentów i konfiguracji interfejsu użytkownika &kate;. Można stworzyć dowolną liczbę nazwanych sesji dla najczęściej używanych plików oraz skorzystać z sesji nienazwanych (anonimowych) dla plików używanych sporadycznie. W chwili obecnej program w konfiguracji sesji zapisuje listę otwartych plików oraz konfigurację okien w obszarze edycyjnym. Kolejne wersje &kate; umożliwią zapisywanie w sesji innych ustawień. Wraz z mechanizmem sesji &kate; oferuje możliwość uruchamiania wielu instancji programu jednocześnie.</para>
<para>Mechanizm sesji jest obsługiwany przez: <itemizedlist>
<listitem><para><link linkend="command-line-options"><emphasis>Opcje linii poleceń</emphasis></link>, pozwalające na wybranie sesji przy uruchamianiu programu &kate; z linii poleceń.</para>
<listitem><para>Menu <link linkend="sessions-menu"><emphasis>Sesje</emphasis></link>, pozwalające na przełączanie, zapisywanie, uruchamianie i zarządzanie sesjami</para></listitem>
<listitem><para><link linkend="config-dialog-sessions"><emphasis>Parametry konfiguracyjne</emphasis></link> decydujące o zachowaniu się mechanizmu sesji w programie &kate;.</para></listitem>
<para>Podczas tworzenia nowej sesji wczytywane są ustawienia interfejsu użytkownika zdefiniowane dla <guilabel>Domyślnej sesji</guilabel>. Aby zapisać bieżące ustawienia okien jako sesję domyślną, należy włączyć opcję zapisywania konfiguracji okien w sesjach (w karcie "Sesje" okna konfiguracji). Następnie należy otworzyć sesję domyślną, dokonać odpowiednich zmian w ustawieniu okien i zapisać sesję.</para>
<para>W przypadku wczytania nazwanej sesji &kate; wyświetli jej nazwę na początku paska tytułowego okna. Napis w pasku tytułowym przyjmie postać: "<replaceable>Nazwa sesji</replaceable>: <replaceable>Nazwa lub &URL; dokumentu</replaceable> - &kate;"</para>
<para>Podczas otwierania pliku w linii poleceń z opcją <option>--start <replaceable>nazwa_sesji</replaceable></option> lub jeżeli została skonfigurowana sesja startowa, to zostanie ona wczytana przed wczytaniem plików wskazanych w linii poleceń. Aby otworzyć podane pliki w nowej nienazwanej sesji należy skonfigurować program do uruchamiania nowej sesji podczas uruchamiania lub użyć polecenia <option>--start</option> z pustym tekstem jako nazwą sesji: <replaceable>''</replaceable>.</para>
<para>Od wersji 2.5.1. programu &kate; numer procesu <acronym>PID</acronym> uruchomionej instancji programu jest zapisywany w zmiennej środowiskowej <envar>KATE_PID</envar>. Podczas otwierania plików z pomocą wbudowanej konsoli &kate; automatycznie otworzy je w bieżącej instancji chyba, że w wywołaniu została wskazana inna instancja.</para>
<title>Przywracanie starego sposobu działania &kate;</title>
<para>Mechanizm sesji jest bardzo prostym i pożytecznym narzędziem pracy przydatnym w wielu sytuacjach. Jeżeli jednak użytkownik preferuje stare zachowanie &kate; (tzn. jedna instancja otwiera wszystkie pliki) to można to zrobić w następujący sposób: <itemizedlist>
<listitem><para>Należy spowodować, aby program &kate; zawsze uruchamiał się z opcją <option>--use</option> np. poprzez określenie sposobu uruchamiania w konfiguracji programu lub wykorzystując mechanizm aliasów w systemie.</para></listitem>
<listitem><para>Skonfigurować &kate; do przywracania ostatnio używanej sesji przy uruchomieniu.</para>
<para>Zawiera opis wszystkich poleceń menu, opcji konfiguracyjnych, narzędzi, okien, wtyczek, &etc; jak też charakterystykę pracy edytora i pozostałych funkcji programu.</para>
<para>Wciśnięcie <keycap>F1</keycap> lub wybranie menu <menuchoice><guimenu>Pomoc</guimenu></menuchoice> <guisubmenu>Podręcznik Kate</guisubmenu> otwiera okno z niniejszym podręcznikiem.</para></listitem>
<para>Pomoc "Co to jest?" oferuje natychmiastową pomoc dotyczącą wybranych elementów i obszarów okna dialogowego.</para>
<para>Autorzy dokładają wielu starań, aby pomoc "Co to jest?" była dostępna dla wszystkich elementów, dla których ma sens. W tym momencie działa ona dla okna konfiguracji i dla wielu innych okien dialogowych.</para>
<para>Aby skorzystać z pomocy "Co to jest?", należy wcisnąć <keycombo>&Shift;<keycap>F1</keycap></keycombo> lub skorzystać z menu <menuchoice><guimenu>Pomoc</guimenu><guimenuitem>Co to jest?</guimenuitem></menuchoice>. Po wykonaniu tych operacji kursor zmieni się w znak zapytania, którym można kliknąć na dowolny element w oknie i uzyskać krótką informację na jego temat (jeżeli jest dostępna).</para>
<para>Niektóre okna posiadają przycisk <guibutton>Pomoc</guibutton>, którego wciśnięcie powoduje uruchomienie &khelpcenter-dopelniacz; i otworzenie odpowiedniej sekcji dokumentacji.</para>
<para>Program &kate; nie umożliwia (jeszcze!) dostępu do dokumentacji związanej z edytowanymi plikami. W zależności od pliku jaki został otworzony informację na jego temat można odszukać za pomocą wbudowanej <link linkend="kate-mdi-tools-konsole">Konsoli</link> (np.: czytając strony "man" systemu &UNIX;) lub też można skorzystać z programu &konqueror;.</para>
